Θα το έχετε δει και εσείς. Σε κάδους απορριμμάτων η αφίσα με το barcode και τον τίτλο “Είμαι άνάθρωπος, όχι σκουπίδι” προκαλεί να την …σκανάρεις. Κάνοντας το “πέφτεις” σε ένα ολιγόλεπτο βίντεο- καρτούν- ιστορία πόλης και ανθρώπων, προσφύγων. Μια καλλιτεχνική παρέμβαση που “τρέχει” πανελλαδικά εδώ και ένα χρόνο ως street art. Με την τεχνική της “επαυξημένης πραγματικότητας” η δημιουργός Ελλάδα Στασινόγλου μας προσκαλεί και μας προκαλεί παράλληλα να δούμε την πόλη, τους δρόμους, τους ανθρώπους αλλιώς.
Το blog παρουσιάζει συνέντευξη της κυρίας Στασινόγλου για αυτή την υβριδική οπτική μέθοδο με πρωταγωνίστριες τα δύο νεαρά κορίτσια, από την Σενεγάλη και την Συρία, εγκλωβισμένα στο σκληρό υπόκοσμο της Αθήνας.
_ MediaTVnews: Ανήκω σε αυτούς, ελπίζω πολλούς, που έχουν σκανάρει τις αφίσες σας
“Είμαι άνθρωπος όχι σκουπίδι” στους κάδους και είδα το επεισόδιο. Βασικά
το έκανα επειδή με εξόργισε η σκισμένη αφίσα, κάποιος είχε προσπαθήσει
να τη σκίσει από τον κάδο. Υπάρχει λοιπόν ανταπόκριση σε αυτή τη νέα,
υβριδική μορφή, προώθησης των μηνυμάτων που θέλετε να δώσετε;
Ε.Στασινόγλου: Όταν κάνεις τέχνη στο δρόμου δεν υπάρχει κανένας έγκυρος τρόπος να
μετρήσεις με ακρίβεια την ανταπόκριση. Και αυτή είναι ακριβώς η μαγεία
της street art. Προχωράς με τη διαίσθηση. Έτσι και εδώ. Όσο πιο πολλές
αφίσες κολλήσω στα σωστά σημεία τόσος περισσότερος κόσμος θα «έρθει σε
επαφή» με το έργο μου. Όσο περισσότερο διάστημα το έργο μου βρίσκεται
στο δρόμο τόσο πιο βαθιά «μπαίνει» στην πραγματικότητα της
καθημερινότητας. Και φυσικά υπάρχουν και οι εκπλήξεις: επειδή οι κάδοι
με τις αφίσες μου μετακινούνται, πολύ συχνά τις βρίσκω, μετά από καιρό,
σε διαφορετικά σημεία. Περπατώ στην πόλη και νοιώθω να σαν να είμαι μέσα
στο έργο μου.
Όταν ξεκίνησα πριν έναν χρόνο στους πρώτους δύο μήνες δέχτηκα γύρω στα
100.000 σκαναρίσματα. Ήταν μια καλή αρχή. Όμως σύντομα διαπίστωσα ότι
ελάχιστοι ήταν αυτοί /ες που έμπαιναν στο κόπο να σχολιάσουν αυτό που
έβλεπαν. Νομίζω ότι εδώ φταίει η σχέση που έχουμε εμείς οι Έλληνες με το
δημόσιο χώρο.
_MN: Πως γεννήθηκε η ιδέα και ήταν δύσκολο να υλοποιηθεί;
Ε.Στ: Αποφάσισα να κάνω ένα δημόσιο έργο για τα προσφυγόπουλα με αφορμή τα 100
χρόνια από το 1922 και την ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζουμε και
πάλι στις μέρες μας. Η επιλογή του μηνύματος ΕΙΜΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΟΧΙ ΣΚΟΥΠΙΔΙ
έγινε με γνώμονα την επιφάνεια τοποθέτησης. Δεν είναι απαραίτητο ο
ακτιβισμός να μην συνοδεύεται και από λίγο χιούμορ και σάτιρα. Η πόλη
δεν είναι ένα μουσείο. Η τέχνη δεν πρέπει να κάνει διακρίσεις και σε
αυτό με βοηθάει πολύ το μέσο του τηλεφώνου. Από την άλλη, το χαρτί είναι
ένα αγαπημένο μέσο που αργοπεθαίνει αλλά έχει μερικές μοναδικές
ιδιότητες, έχει μνήμη. Και καθώς η φθορά και πέρασμα χρόνου είναι
καλόδεχτα στο έργο μου σκέφτηκα ότι το χαρτί θα έδινε την πατίνα μου με
ενδιαφέρει. Έτσι, οι βανδαλισμένες αφίσες μεταφέρουν με πιο έντονο τρόπο
το μήνυμα και γίνονται σιγά-σιγά μέρος του δέρματος της πόλης.
Ασχολούμαι με τον προγραμματισμό και το κινούμενο σχέδιο από 12 ετών.
Αλλά δεν είμαι υπέρ της ταχύτητας. Παίρνω το χρόνο μου να σκεφτώ τα
σενάρια και να κολλήσω τις αφίσες μου. Ευτυχώς στην Ελλάδα είμαστε πολύ
ανεκτικοί σε θέματα αφισοκόλλησης. Νοιώθω πολύ ελεύθερη και άνετη ακόμα
και μέρα μεσημέρι να κολλάω μπροστά σε ΜΑΤ. Μόνο σε μια επαρχιακή πόλη
με σταμάτησαν μια φορά αστυνομικοί. Αλλά με άφησαν αμέσως όταν κατάλαβαν
περί τίνος πρόκειται. Από τότε βάζω συνέχεια αστυνομικούς στις ιστορίες
μου.
_ ΜΝ: Πως ακριβώς φτιάχνεται κάθε επεισόδιο, πόσος χρόνος απαιτείται, πόσοι
άνθρωποι “εργάζονται” για αυτό;
Ε.Στ: Διαθέτω πολύ χρόνο στην έρευνα και στη συγγραφή των σεναρίων. Προσπαθώ
κάθε δύο μήνες να δημοσιεύω κι ένα καινούργιο επεισόδιο. Όταν έχω
καταλήξει πως θα δέσω όλα τα πλαστικά στοιχεία μεταξύ τους μπαίνω στο
animation. Αν και όλο αυτό ακούγεται τεχνολογικό στην πραγματικότητα
είναι πολύ χειροποίητο. Πρέπει να πω μια ιστορία δένοντας δισδιάστατο
βίντεο με τρισδιάστατα στοιχεία να πετάγονται μέσα από αυτό. Η
Επαυξημένη Πραγματικότητα έχει φοβερές δυνατότητες και εγώ θέλω να
πειραματιστώ μαζί της. Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μια καλή φάση του
κινηματογράφου. Έχουμε μπροστά μας τη δυνατότητα να πούμε ιστορίες μέσα
από τρισδιάστατα οπτικά περιβάλλοντα. Τα οποία όμως μπορούμε να
ελέγξουμε δυναμικά εμείς οι θεατές. Δεν ξέρω ακόμα που θα καταλήξει όλο
αυτό. Όλα είναι ανοιχτά.
ΜΝ:_ Η παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα είναι έντονη για όσους φυσικά σας
ακολουθούν ή έχουν πατήσει “μου αρέσει”. Φθάνει το μήνυμα όμως σε
πλατύτερο κόσμο;
Ε.Στ: Τα κοινωνικά δίκτυα τα χρησιμοποιώ για λόγους διαφάνειας. Εκεί αναρτώ σε
τακτά διαστήματα ντοκουμέντα από τη δράση μου και προσπαθώ να εξηγήσω το
σκεπτικό μου και τα εργαλεία μου. Τίποτα το πιασάδικο και
φαντασμαγορικό. Μοιράζομαι μια εικόνα από το εργαστήριό μου που είναι η
ίδια η πόλη. Έχω κολλήσει αφίσες σε 28 πόλεις. Δεν κυνηγάω πελάτες και
δεν πουλάω τίποτα. Μου φτάνει που ζω σε μια χώρα με ωραίο καιρό και που
μπορώ να κολλάω τις αφίσες μου.
_ΜΝ: Προβάλλεται ήδη το 6ο επεισόδιο. Θα υπάρχει συνέχεια και πως;
Ε.Στ: Κάθε επεισόδιο διαρκεί ένα λεπτό. Τι μπορείς να πεις σε ένα λεπτό; Πολλά
και τίποτα. Μόνο για να σκιαγραφήσω τους χαρακτήρες μου αφιέρωσα 4
επεισόδια. Όλο το 6ο επεισόδιο που προβάλλεται αυτή τη στιγμή πάνω στους
κάδους είναι flashback. Έτσι μαθαίνουμε το παρελθόν της ΙΖΑΡ αλλά
ταυτόχρονα και για τον πόλεμο στην εποχή μας. Σε άλλα επεισόδια θίγω την
κρατική αδιαφορία, το trafficking, τις καταλήψεις και το πρόβλημα
στέγασης, την ανεξέλεκτη ανοικοδόμηση, την αστυνόμευση στα σχολεία. Όλα
τα επεισόδια είναι διαθέσιμα στην www.stasishelas22.gr. Πηδάω από το
παρελθόν στο μέλλον και πάλι πίσω στο παρόν. Δεν ακολουθώ μια γραμμική
αφήγηση. Προσπαθώ να μην βαριέμαι. Άλλωστε εδώ κάνω ένα λαϊκό έργο πόλης
και πρέπει να σεβαστώ τους ρυθμούς της πόλης. Ως βασικό άξονα έχω την
φιλία μεταξύ των δύο ηρωίδων μου, της Χάγιας με την Ιζάρ. Όμως ο βασικός
ήρωάς μου είναι η ίδια η ζωή στη πόλη. Αυτό ο εξωτικά υπέροχος χυλός που
μας καταπίνει σιγά-σιγά. Φυσικά και θα υπάρξει συνέχεια και από τι
φαίνεται αρκετά σκληρή. Υπόσχομαι όμως ότι θα έχει happy end.
_ΜΝ: Έχετε σκεφθεί κάποια παράλληλη ενέργεια- δράση για την προώθηση αυτής
της δημιουργίας σας, όπως π.χ Έκθεση ή κάτι άλλο;
Ε.Στ:.Α ήθελα όταν ολοκληρωθούν όλα τα επεισόδια να τα δέσω σε μια ταινία
μικρού μήκους. Από την άλλη, αισθάνομαι ότι αυτή η νέα μορφή υβριδικής
οπτικής τέχνης που φέρνει κοντά τόσες διαφορετικές γλώσσες δε μπορεί να
μεταφερθεί σε μια ξερή οθόνη χωρίς να χάσει την αρχική δυναμική της. Θα
πρέπει ίσως να σκεφτώ έναν άλλο τρόπο παρουσίασης. Παράλληλα, ετοιμάζω
ένα ντοκιμαντέρ making γιατί νομίζω ότι και άλλοι δημιουργοί πρέπει να
γνωρίσουν τις δυνατότητες της Επαυξημένης Πραγματικότητας στην street
art. Μέχρι να συμβεί αυτό απολαύστε το έργο που παίζει ο κάδος της
γειτονίας σας.
** Το έργο της Στασινόγλου είναι βασικά ένα παιχνίδι πόλης με ανθρωπιστικό σκοπό που τα βάζει με το χώρο και τον χρόνο. Ταυτόχρονα, ένας καυστικός καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας αλλά και ένα σχόλιο για την ανθρώπινη αδιαφορία, την τάση για ναρκισσισμό και την τεχνολογία.
Η ταινία που προβάλλεται με τη μορφή επεισοδίων (τώρα προβάλλεται το 6ο επεισόδιο) Όσοι και όσες δεν βρίσκονται στο φυσικό χώρο της αφίσας και θέλουν να παρακολουθήσουν την εξέλιξη της ιστορίας μπορούν να απευθυνθούν στη δίγλωσση ιστοσελίδα www.stasishellas22.gr και στα αντίστοιχα social media κανάλια που έχει επιμελώς ενεργοποιήσει η δημιουργός.