Συνέντευξη της δημοσιογράφου Σταυρούλας Πουλημένη στη Θεοπίστη Καπέτα στο ΠΡΙΝ του Σαββατοκύριακου
φωτό από alterthess
Ποιες είναι οι συνέπειες της αγωγής που κατέθεσε στέλεχος της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» εις βάρος σου και εις βάρος του alterthess.gr; Η αγωγή εντάσσεται στην κατηγορία SLAPP (Strategic Lawsuit against Public Participation), δηλαδή στις στρατηγικές αγωγές εναντίον της συμμετοχής για ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος, που καταθέτουν πολυεθνικές αλλά και κέντρα εξουσίας ενάντια σε κινήματα και δημοσιογράφους προκειμένου να επιτύχουν τη φίμωση του Τύπου αλλά και την επιβολή του φόβου. Αυτό συνήθως γίνεται μέσω εξοντωτικών οικονομικών απαιτήσεων αλλά και από την ίδια την εμπλοκή των εναγομένων σε δικαστικές διαμάχες που συνήθως είναι μακρόχρονες, με υψηλό οικονομικό και ψυχολογικό κόστος.
Στην προκειμένη περίπτωση, για την αγωγή εις βάρος του alterthess και εμού προσωπικά, το στέλεχος της «Ελληνικός Χρυσός» ζητάει 100.000 ευρώ και σε περίπτωση μη καταβολής της όποιας αποζημίωσης, έναν χρόνο κράτησής μου. Ο πραγματικός σκοπός της αγωγής είναι η τρομοκράτηση ενός μικρού σε μέγεθος συνεταιριστικού ειδησεογραφικού ιστότοπου και την αναστολή της ενασχόλησής μας με το περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται στην Χαλκιδική εδώ και χρόνια από τη δραστηριότητα της «Ελληνικός Χρυσός». Ωστόσο, η όποια ανησυχία μας ήδη έχει μετατραπεί σε μεγαλύτερο κίνητρο κινητοποίησης και δημοσιογραφικής μας εμπλοκής με το ζήτημα. Αντί να μας φοβίσουν, αυτό που κατάφεραν ήδη είναι ένα ακόμη μεγαλύτερο μέρος του κοινού να μάθει για τις πρακτικές εκφοβισμού εκ μέρους της εταιρείας.
Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε μια ιδιαίτερα έντονη προσπάθεια φίμωσης του Τύπου, είδαμε μάλιστα πριν λίγες μέρες και την επίθεση που δέχτηκε η Ολλανδή δημοσιογράφος σχετικά με την ερώτηση της στο Κ. Μητσοτάκη. Ποια θεωρείς ότι είναι η κατάσταση που επικρατεί στον δημοσιογραφικό κλάδο;
Εδώ και καιρό ο δημοσιογραφικός κλάδος βιώνει μια συνολική επίθεση από απόπειρες «οριοθέτησης του χώρου» από τον οποίο οι δημοσιογράφοι και οι φωτορέπορτερ θα παρακολουθούν τα γεγονότα (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Δημόσιων Υπαίθριων Συναθροίσεων του Μ. Χρυσοχοΐδη), μέχρι και από την τελευταία απόπειρα τροποποίησης του Π.Κ. 191 με τις προωθούμενες αλλαγές περί διασποράς ψευδών ειδήσεων που ποινικοποιούν την κριτική και την ελεύθερη έκφρασή. Τα τελευταία γεγονότα με τη στοχοποίηση της Ingeborg Beugel, της Ναταλίας Γερμανού αλλά και την αποκάλυψη ότι δημοσιογράφοι παρακολουθούνται από την ΕΥΠ (συγκεκριμένα ο Στ. Μαλιχούδης από το Solomon Magazine) αποδεικνύουν ότι δίκαια βρίσκεται η Ελλάδα τόσο χαμηλά στον παγκόσμιο δείκτη ελευθερίας του Τύπου. Οι κυβερνητικές κινήσεις που τελικά αποσκοπούν στη χειραγώγηση μεγάλης μερίδας του Τύπου (λίστα Πέτσα) συναντιούνται και με τις προσπάθειες πολυεθνικών να φιμώσουν δημοσιογράφους και μέσα ενημέρωσης που σπάζουν το νόμο της σιωπής γύρω από κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά ζητήματα. Σε αυτές τις επιθέσεις, όμως, ένα μέρος του κλάδου συνεχίζει να αντιστέκεται διεκδικώντας τον συνταγματικά κατοχυρωμένο ρόλο της ελευθερίας της έκφρασης ενώ στο πλευρό τους βρίσκεται και ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας, πράγμα που δείχνει ότι ο αγώνας αυτός δεν έχει χαθεί.
Μέχρι στιγμής έχει βγει η ΕΣΗΕΜΘ και αλλά και το IPI (International Press Institute) να δηλώσουν δημόσια τη συμπαράσταση τους και να καταγγείλουν τη φίμωση του Τύπου. Τι σημασία και τι αντίκτυπο πιστεύεις ότι έχει αυτό;
Οι ανακοινώσεις στήριξης και συμπαράστασης της ΕΣΗΕΜΘ αλλά και του IPI δείχνουν ακριβώς αυτό, την ανάγκη περιφρούρησης της ελεύθερης δημοσιογραφίας και θέσπισης ενός νομικού πλαισίου προστασίας από SLAPPs. Το φαινόμενο είναι γενικευμένο σε όλο τον κόσμο. Πριν λίγες μέρες μάλιστα το Ευρωκοινοβούλιο υπερψήφισε την πρόταση για δημιουργία ευρωπαϊκών κανόνων με σκοπό τον περιορισμό των κακόβουλων νομικών πρακτικών που αποσκοπούν στον εκφοβισμό και τη φίμωση του αντιλόγου καθώς και τον αντίκτυπό τους στην ανεξαρτησία των ΜΜΕ και στην κοινωνία των πολιτών. Παρόλα αυτά η ενεργοποίηση των δημοσιογράφων με όρους αλληλεγγύης απέναντι στις απόπειρες τρομοκράτησης τους είναι παραπάνω από αναγκαία και η μόνη που μπορεί να κρατήσει συνειδητά ψηλά τις φωνές ενάντια στο νόμο των ισχυρών.
Η καταδίκη του Ευστάθιου Λιάλιου, στελέχους της εταιρείας είναι οριστική. Είναι μια είδηση που αφορά χιλιάδες ανθρώπους που πλήττεται η υγεία τους από τη λειτουργία της. Πιστεύεις ότι υπάρχει γενικά επαρκής ενημέρωσης από τα ΜΜΕ για το ζήτημα των Σκουριών και των εξορύξεων;
Οι ειδήσεις στα κυρίαρχα ΜΜΕ σχετικά με τη δραστηριότητα της «Ελληνικός Χρυσός» κατά κύριο λόγο στοχεύουν στην ανάδειξη μιας μεγάλης ξένης επένδυσης, μιας δήθεν ανάπτυξης που θα φέρει στην περιοχή και στη δήθεν τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας εκ μέρους της. Μάλιστα, τον τελευταίο μήνα ξεκίνησε νέος κύκλος πληρωμένων καταχωρήσεων με θέμα την εξιδανίκευση της εξόρυξης στις Σκουριές και μιας προσπάθειας να αποκρυφθεί η καταστροφή του δάσους και η συνολική υποβάθμιση της περιοχής. Η πραγματικότητα όμως διαψεύδει την καλά πληρωμένη επιχείρηση ωραιοποίησης ενός περιβαλλοντικού εγκλήματος, καθώς ήδη με πορίσματα αλλά πλέον και με ποινικές καταδίκες η «Ελληνικός Χρυσός» αποδεικνύεται επιβλαβής για το δημόσιο συμφέρον και τη δημόσια υγεία. Ήταν κάτι που οι πληγέντες, από τη δραστηριότητά της, κάτοικοι το φώναζαν χρόνια τώρα βιώνοντας διώξεις και τρομοκρατία για την αντίσταση τους στους χρυσοθήρες και τη λεηλασία της φύσης. Ωστόσο αυτές οι φωνές καθώς και οι επιστημονικές μελέτες γύρω από τις επιπτώσεις των εξορύξεων χρυσού, δεν ακουγόταν από τα περισσότερα ΜΜΕ που στόχευαν και στοχεύουν στη διατήρηση μιας εμπορικής σχέσης με την εταιρεία.