Ξεκάθαρος ως προς τον αριθμό των αδειών των καναλιών που μπορεί να «αντέξει» το ελληνικό τεχνολογικό φάσμα και πρέπει να δοθούν από το ΕΣΡ είναι σε συνέντευξή του στο koutipandoras.gr ο Γιώργος Πλειός. Το μέλος του ΕΣΡ δηλώνει πως ιδανικά θα πρέπει να δοθούν 6 άδειες καθώς 7, αριθμός που είναι και ο μέγιστος, «χωρούν» με δυσκολία. Την ίδια στιγμή, ο κ. Πλειός κρούει τον κώδωνα του κινδύνου πως εάν δοθούν περισσότερες από 7 άδειες τότε είτε ο διαγωνισμός θα καταπέσει είτε θα πρέπει αναγκαστικά να δοθούν συχνότητες της ΕΡΤ σε ιδιώτες. Επίσης, σημειώνει πως οι διαδικασίες για την αδειοδότηση των καναλιών μέσω διαγωνισμού έπρεπε να έχουν τρέξει πιο γρήγορα από το ΕΣΡ, εκφράζοντας προσωπικά την πεποίθηση πως πρέπει πλέον αυτές να επιταχυνθούν.
Ο κ. Πλειός επισημαίνει ακόμα πως πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα ο Ν. 4339/2015 (σ.σ γνωστός ως νόμος Παππά) καθώς πέρα από απαίτηση της Δικαιοσύνης, αποτελεί και απαίτηση της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Ας μην ξεχνάμε πως εδώ και 30 σχεδόν χρόνια, από την ίδρυση δηλαδή του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Τοπίου, αν και η πρώτη αρμοδιότητα της ανεξάρτητης Αρχής ήταν να βάλει σε τάξη το αχανές τηλεοπτικό τοπίο και να δώσει άδειες, δεν έχει υπάρξει αδειοδότηση. Μάλιστα, το ίδιο το ΣτΕ, με αποφάσεις του έχει κρίνει πως τα κανάλια λειτουργούν παρανόμως.
Συνέντευξη στον Νίκο Σπυρόπουλο
Γιώργος Πλειός, μέλος ΕΣΡ και καθηγητής του τμήματος ΕΜΜΕ
Το ΕΣΡ συγκροτήθηκε το Νοέμβριο του 2016, όταν δηλαδή και επήλθε η περιβόητη συναίνεση των πολιτικών κομμάτων για τη σύνθεσή του. Από τότε μέχρι και σήμερα, έχουν περάσει μήνες αλλά η διαδικασία για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών καναλιών δεν έχει ξεκινήσει. Ο Γιώργος Πλειός, όντας ενεργό μέλος του ΕΣΡ, δεν θέλησε να αναφερθεί σε συγκεκριμένους λόγους για τους οποίους η όλη διαδικασία καθυστερεί. Σε συνέντευξή του στο koutipandoras.gr ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος έχει εισηγηθεί να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να γίνουν όλα όσα πρέπει για την αδειοδότηση των σταθμών γρηγορότερα.
«Το καθήκον μας ως Συμβούλιο, αλλά κι εμένα προσωπικά ως μέλους, είναι να εφαρμόσουμε το νόμο σε συνδυασμό με την απόφαση του ΣτΕ. Το έχω εισηγηθεί αρκετές φορές στο ΕΣΡ. Είχαμε μάλιστα ψηφοφορία επί μιας σχετικής πρότασής μου για το θέμα αυτό», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πλειός αναφερόμενος στη συνεδρίαση των μελών του ΕΣΡ την Τρίτη, 23 Μαΐου. Σε αυτήν, ετέθη σε ψηφοφορία η πρόταση – υπόμνημα του Γιώργου Πλειού με την οποία ζητούσε να αποφασιστεί άμεσα μέσω ψηφοφορίας ο αριθμός των αδειών αλλά και το πότε θα τεθεί ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο της διαδικασίας. Αυτά όμως δεν έγιναν αποδεκτά, αφού η πλειοψηφία των μελών του ΕΣΡ, από τα μέλη που συμμετείχαν στην ψηφοφορία, ψήφισε αρνητικά.
«Φαίνεται πως θα καθυστερήσουμε ακόμα περισσότερο», υπογράμμιζε ο κ. Πλειός, την ίδια στιγμή που ο αντιπρόεδρος του ΕΣΡ, Ροδόλφος Μορώνης δήλωνε σε δημοσιογράφους πως το αργότερο μέσα στο φθινόπωρο αναμένεται να αρχίσει η διαδικασία του διαγωνισμού για τις άδειες. «Εκτιμώντας ρεαλιστικά τα πράγματα είναι δύσκολο. Εάν όμως το συμβούλιο τρέξει, θεωρώ ότι μπορούμε να το ξεπεράσουμε και να γίνει. Γι’ αυτό ζήτησα να θέσουμε χρονοδιαγράμματα. Ακόμα και να είχαμε απόκλιση σε σημεία, αν υπήρχαν σαφείς χρονικές γραμμές θα προσανατολιζόμασταν. Θα μας καθοδηγούσαν. Αυτή τη στιγμή επομένως, δεν μπορώ να κάνω καμία πρόβλεψη», είπε από την πλευρά του ο κ. Πλειός.
Υποστηρίζετε πως πρέπει να δοθούν ιδανικά 6 άδειες με «μάξιμουμ», όπως λέτε, 7. Από την άλλη μεριά, ο αντιπρόεδρος του ΕΣΡ, κ. Μορώνης δηλώνει πως το φάσμα μπορεί να υποστηρίξει από 9 έως 11 άδειες. Φαίνεται επομένως ότι διαφωνείτε ακόμα τα μέλη ως προς τον αριθμό των αδειών. Τι θα γίνει λοιπόν; Θα υποχωρήσει κάποιος; Εσείς τι θα κάνετε;
«Δεν γνωρίζω για άλλα μέλη. Εγώ δεν υποχωρώ από αυτόν τον αριθμό διότι με τα στοιχεία που παρέθεσα – τα οποία συμπίπτουν σχεδόν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και με τα στοιχεία που κατέθεσαν άλλοι εκπρόσωποι, όπως της ΕΕΤΤ και του Χρήστου Καψάλη καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) -, οι άδειες πρέπει να είναι 6. Με βάση τις τεχνικές παραμέτρους και τα στοιχεία βγαίνει αυτός ο αριθμός. Δεν είναι τυπολατρικό. Ακούστε το εξής. Αν αποφασίσουμε μεγαλύτερο αριθμό αδειών από τον αριθμό των σταθμών που μπορεί να χωρέσει το φάσμα, τότε λοιπόν κάποιοι που θα λάβουν άδειες δεν θα μπορούν να εκπέμψουν. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι πολύ πιθανό να προσφύγει κάποιος στο ΣτΕ με συνέπεια ή να εκπέσει ο διαγωνισμός ή κατά τη δική μου εκτίμηση, είναι πολύ πιθανό να ζητήσει αποκατάσταση. Δηλαδή να του δοθεί συχνότητα. Η μόνη λύση είναι να πάρουν από την ΕΡΤ.
Έτσι πρακτικά, αν δώσουμε μεγαλύτερο αριθμό αδειών τότε δυο τινά μπορεί να συμβούν. Ή να ακυρωθεί ο διαγωνισμός που θα έχει γίνει ή να υποχρεωθεί να δώσει το κράτος συχνότητα από την ΕΡΤ για να μην εκπέσει ο διαγωνισμός και να χρειαστεί να αποζημιώσει τους προσφέροντες. Προσωπικά, δεν θέλω να εμπλακώ σε μια τέτοια απόφαση».
Πώς όμως, ενώ υπάρχουν αυτά τα στοιχεία που λέτε, υπάρχει το σενάριο των 9 με 11 αδειών;
«Θα σας πω. Η πλευρά αυτή υπολογίζει ότι θα έχουμε διαφορετικό αριθμό πολυπλεκτών. Η ενημέρωση που έχουμε από τον κ. Καψάλη είναι ότι οι πολυπλέκτες τους οποίους θα έχουμε, είναι 6 με 5. Δηλαδή θα χάσει η χώρα 2 πολυπλέκτες. Άρα εγώ υπολογίζω τον αριθμό των σταθμών με βάση τον αριθμό των πολυπλεκτών που θα έχουμε μετά το τέλος της διαπραγμάτευσης, ενώ η άλλη πλευρά που μιλά για 9-11 υπολογίζει τον αριθμό με βάση τους πολυπλέκτες που τυπικά υπάρχουν τώρα και που είναι τυπικά περισσότεροι. Στην πράξη όμως, δεν θα υπάρχουν αυτοί στο άμεσο μέλλον. Μας το είπε μάλιστα ο κ. Καψάλης. “Θα πρέπει να υπολογίζετε τον αριθμό των σταθμών με βάση τους πολυπλέκτες που εκτιμούμε ότι θα έχουμε τότε, όχι με αυτούς που διαμορφώθηκαν το 2012”. Το τότε είναι σε 1 με 2 μήνες».
Θεωρείτε πως κάποια μέλη ίσως εσκεμμένα καθυστερούν το διαγωνισμό;
«Εγώ δεν μπορώ να διατυπώσω, ούτε να αποδεχτώ ένα τέτοιο συμπέρασμα. Είναι συνάδελφοί μου στο Συμβούλιο. Αυτό το οποίο λέω είναι πολύ σαφές. Εάν δώσουμε μεγαλύτερο αριθμό αδειών τότε τα δυο τινά που σας είπα παραπάνω, μπορούν να συμβούν. Και επειδή είμαι μέλος του ΕΣΡ και θέλω να προχωρήσει η διαδικασία της αδειοδότησης, προσέχω πάρα πολύ για να μην εκπέσει ο διαγωνισμός. Έχω πει μάλιστα στο υπόμνημα που κατέθεσα, ότι εάν υπάρξει περισσότερος χώρος στο άμεσο μέλλον, τότε να γίνει συμπληρωματικός διαγωνισμός. Το ίδιο είπε και ο κ. Τσαμάκης από την ΕΕΤΤ».
Άρα, η κύρια διαφορά των μελών είναι ο αριθμός;
«Είναι και άλλες απόψεις. Όπως π.χ ότι πρέπει να εξεταστούν όλες οι πτυχές του νόμου διεξοδικά για να μην εκπέσει ο διαγωνισμός. Να λυθούν όλα τα προβλήματα. Σε ό,τι όμως αφορά τον αριθμό των αδειών και ενδεχομένως το τίμημα, εγώ θεωρώ ότι μπορούμε να αποφασίσουμε. Έχουμε ακούσει όλες τις απόψεις. Έχουν κατατεθεί όλες οι προτάσεις, άρα μπορούμε να αποφασίσουμε».
Ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκος Παππάς τις τελευταίες ημέρες σας καλεί να «τρέξετε» το διαγωνισμό και να εφαρμόσετε το νόμο. Θεωρείτε ότι ασκείται πίεση στα μέλη του ΕΣΡ;
«Δεν την εκλαμβάνω ως πίεση προσωπικά. Εγώ ο ίδιος λέω ότι όσον αφορά τον αριθμό των αδειών είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε. Από τη στιγμή που λέω αυτό, γιατί να το εκλάβω ως πίεση;».
Άρα μιλάτε για ξεκάθαρη κωλυσιεργία από πλευράς ΕΣΡ.
«Πιστεύω ότι έπρεπε και πρέπει να προχωρήσουμε πιο γρήγορα. Αυτό λέω. Το πώς θα το ερμηνεύσετε εσείς αυτό που λέω, είστε ελεύθεροι να το κάνετε. Αλλά τα δικά μου λόγια είναι αυτά. Η απαίτηση να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός έχει προσεγγιστεί με διαφορετικό τρόπο από μέλη της κυβέρνησης, τον κ. Παππά, τον κ. Κρέτσο, τον κ. Βούτση. Προσωπικά δεν στέκομαι τόσο πολύ στις θέσεις της κυβέρνησης, αλλά στις θέσεις της κοινής γνώμης. Επειδή είμαι ένας άνθρωπος που ασχολείται επαγγελματικά με την ανάλυση των ΜΜΕ και της δημοσιογραφίας, πρέπει να σας πω ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας επιθυμεί να ολοκληρώσουμε στο συντομότερο δυνατό διάστημα αυτόν το διαγωνισμό. Νομίζω πως αυτή είναι η άποψη και της Δικαιοσύνης, αν διαβάζω σωστά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ. Άρα έχουμε τη Δικαιοσύνη, την κοινή γνώμη και την κυβέρνηση που απαιτεί κάτι τέτοιο. Έχουμε επομένως την υποχρέωση να το κάνουμε στο συντομότερο χρονικό διάστημα. Τώρα για ποιους λόγους δεν γίνεται, αυτό δεν μπορώ να το απαντήσω εγώ αλλά ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος».
Πιστεύετε ότι θα φτάσουμε στο σημείο να μη γίνει ποτέ ο διαγωνισμός και θα διαιωνίζεται για πάντα η κατάσταση ανομίας που επικρατεί τα τελευταία 30 χρόνια στο τηλεοπτικό τοπίο;
«Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα συμβεί αυτό διότι η εντολή που έχει αυτό το ΕΣΡ είναι να ολοκληρώσει το διαγωνισμό.
Εάν τελικά δεν συμφωνήσετε τα μέλη, είστε διατεθειμένος να παραιτηθείτε από τη θέση σας;
«Νομίζετε ότι μια παραίτηση θα λύσει το πρόβλημα; Ή δυο παραιτήσεις θα υποχρεώσουν το Συμβούλιο να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά; Τι πιστεύετε;»
Θα πάει ακόμα πιο πίσω η αδειοδότηση των καναλιών. Αυτό εννοείτε;
«Έχω αναλάβει έναν ρόλο και είμαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσω όλες τις δυνατότητες που μου δίνει αυτός ώστε να ολοκληρώσω την αποστολή μου».
Προτιμώ έναν προβληματικό νόμο από κανένα νόμο
Ερωτηθείς για το εάν συμφωνεί με τον Νόμο Παππά, ο κ. Πλειός τόνισε πως ήδη πριν προταθεί και αποδεχτεί τη θέση του μέλους στο ΕΣΡ, ήταν γνωστές οι απόψεις του για το νόμο. Όπως τόνισε στο koutipandoras.gr, οι απόψεις του αυτές δεν έχουν αλλάξει κεραίας. «Πέραν της κριτικής που έκανα στον νόμο, πάντα τόνιζα ότι έπρεπε να εφαρμοστεί. Προτιμώ έναν νόμο με προβλήματα παρά κανέναν νόμο. Αυτό που κάνω τώρα δεν είναι σε διαφωνία ή σε παραφωνία από αυτό που έλεγα τότε. Αυτό που έλεγα τότε κάνω και τώρα. Δηλαδή, όπου υπάρχει η δυνατότητα να προτείνουμε κάποιες νομοθετικές αλλαγές στο νόμο που είναι σύμφωνες με τις απόψεις που είχα και έχω, συμφωνώ να τις προτείνουμε στην κυβέρνηση, αλλά αυτό όχι ως αφορμή ή ως πρόσχημα για να καθυστερήσουμε. Η αδειοδότηση πρέπει να τρέξει».
«Πρέπει να υπάρξει μια ρύθμιση του πεδίου», πρόσθεσε το μέλος του ΕΣΡ, λέγοντας πως προτιμά να «γίνει η ρύθμιση έστω με έναν νόμο που έχει προβλήματα από το να μη γίνει καμία ρύθμιση και οι ιδιοκτήτες των σταθμών να επιβάλλουν αυτοί τη ρύθμιση του τοπίου».
Κοιτώντας το δέντρο και χάνοντας το δάσος
Προηγούμενες συνθέσεις του ΕΣΡ, όπως έγραφε το Hot Doc στις αρχές Νοεμβρίου του 2016, κοιτούσαν το δέντρο και έχαναν το δάσος. Επέβαλλαν πρόστιμα και συστάσεις, τις περισσότερες φορές για ηθικού χαρακτήρα ζητήματα, (σ.σ ποιος μπορεί να ξεχάσει τον «ομοφυλόφιλο» Μπομπ Σφουγγαράκη), προβάλλοντας έτσι τα «πιστεύω» μιας άκρως συντηρητικής κοινωνίας του παρελθόντος. Ταυτόχρονα όμως, με τεράστιο μερίδιο ευθύνης και των τότε κυβερνήσεων, άφηνε να διαιωνίζεται ο εκτροχιασμός της ραδιοτηλεοπτικής σφαίρας από τις ράγες του Συντάγματος. Λίγους μήνες μετά τη σύνθεση του νέου ΕΣΡ, πέντε μέλη του αντιμετώπισαν πρόβλημα λόγω του ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου επειδή ήταν συνταξιούχοι. Μέχρι η κυβέρνηση να καταθέσει ειδική τροπολογία και να λύσει το θέμα, το ΕΣΡ είχε κατεβάσει ρολά.
Κληθείς να σχολιάσει την απόφαση των μελών να αναστείλουν τη λειτουργία του ΕΣΡ που είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο ο διαγωνισμός, ο κ. Πλειός δήλωσε πως δεν πρόκειται να κρίνει τους συναδέλφους του. Βέβαια, όπως αποκάλυψε στο koutipandoras.gr, τους ασκεί κριτική εντός των συνεδριάσεων. «Δεν θέλω να κρίνω τους συναδέλφους μου. Έχω τη δυνατότητα να το κάνω μέσα στη συνεδρίαση και το κάνω. Είναι ουσιαστικό να γίνεται κατά τη νόμιμη συνεδρίαση του ΕΣΡ η κριτική, είτε αρνητική, είτε θετική. Εκεί έχει σημασία και νόημα. Και εκεί την κάνω», είπε χαρακτηριστικά ενώ επισήμανε πως πρακτικά δεν υπήρξε πλήρης αναστολή της λειτουργίας του ΕΣΡ. «Δεν υπήρξε πλήρης αναστολή της λειτουργίας του ΕΣΡ. Εγώ ο ίδιος είχα δηλώσει πως έπρεπε να λυθεί άμεσα το θέμα των μελών που είχαν θιχτεί, ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία. Δεν παρέλυσε το ΕΣΡ».
Όσον αφορά τις παλαιότερες συνθέσεις του ΕΣΡ που δεν προχώρησαν σε αδειοδότηση είπε: «Κρίνομαι από αυτό που κάνω. Η κριτική μου απέναντι στις προηγούμενες συνθέσεις είναι οι θέσεις και οι απόψεις μου για το τώρα. Για το τι πρέπει να κάνουμε τώρα. Αν δεν ήμουν μέλος του ΕΣΡ θα διατύπωνα άποψη. Ως μέλος όμως του ΕΣΡ δεν μπορώ να διατυπώσω τέτοια άποψη».
Κλείνοντας, ο κ. Πλειός τόνισε πως το ΕΣΡ θα χρειαστεί βοήθεια όταν έρθει η ώρα να «τρέξει» το διαγωνισμό. «Και προσωπικό θέλει, και υποδομή καλύτερη θέλει και χώρους θέλει για τη διεξαγωγή του διαγωνισμού. Σίγουρα όλα αυτά θα λυθούν όταν έρθει η ώρα».