αναδημοσίευση από το info-war
Του Αρη Χατζηστεφάνου
Μπορείς να παραπληροφορήσεις κάποιον λέγοντάς του μόνο την αλήθεια; Τα Ελληνικά Hoaxes, που ελέγχουν την ορθότητα πληροφοριών στο facebook, τα κατάφεραν. Εδώ και έναν χρόνο στηρίζουν συστηματικά το κράτος του Ισραήλ φέρνοντας συνεχώς στο φως τη (δική τους) αλήθεια.
Καθώς όλο και περισσότεροι φιλοπαλαιστίνιοι χρήστες του facebook καταγγέλλουν ότι από την έναρξη της γενοκτονίας στη Γάζα δέχονται διάφορες μορφές αποκλεισμού από την πλατφόρμα, σκεφτήκαμε να ερευνήσουμε τη στάση που κράτησε στη δική της ιστοσελίδα η ομάδα fact checker των περίφημων Ελληνικών Hoaxes (ΕΗ). Χρησιμοποιώντας πέντε λέξεις-κλειδιά (Ισραήλ, Παλαιστίνιοι, Γάζα, Χαμάς, Νετανιάχου) εντοπίσαμε και εξετάσαμε 88 κείμενα που δημοσιεύθηκαν από τις 7 Οκτωβρίου του 2023 μέχρι σήμερα.
Διαπιστώσαμε λοιπόν ότι τα 58 διέψευδαν πληροφορίες που προέρχονταν από φιλοπαλαιστινιακές πηγές (ΜΜΕ και social media), ενώ μόλις 18 διέψευδαν φιλοϊσραηλινές πηγές (άλλα 12 αφορούσαν πληροφορίες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ουδέτερες). Προφανώς αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι υποστηρικτές των Παλαιστινίων προωθούν περισσότερα fake news. Με μια προσεκτική ανάλυση όμως διαπιστώνεις ότι τα ΕΗ αποφεύγουν συστηματικά να κρίνουν τις πιο κραυγαλέες περιπτώσεις της ισραηλινής παραπληροφόρησης.
Δεν ασχολήθηκαν λόγου χάρη με τον υποτιθέμενο «αποκεφαλισμό 40 βρεφών από τη Χαμάς» τον οποίο προωθεί στην Ελλάδα ο πρέσβης του Ισραήλ, Νόαμ Κατς. Δεν ανέφεραν ότι η ισραηλινή πρεσβεία προωθούσε μια fake ιστοσελίδα που υποτίθεται ότι ανήκε στη Χαμάς και φυσικά δεν έθιξαν το ζήτημα των υποτιθέμενων βίντεο με βιασμούς Ισραηλινών, τα οποία, υποτίθεται, είδαν Ελληνες δημοσιογράφοι ενώ στην πραγματικότητα δεν υπήρξαν ποτέ. Αντί για τα μεγάλα ψάρια της προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης, προτιμούσαν να ασχολούνται με τη μαρίδα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Η συνηθέστερη πρακτική είναι ότι διαψεύδουν δευτερεύουσας σημασίας λεπτομέρειες από μια είδηση θέτοντας υπό αμφισβήτηση ολόκληρο το γεγονός. Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα περιλαμβάνεται σε κείμενο με τίτλο «Ψευδείς ισχυρισμοί για τη σφαγή στο μουσικό φεστιβάλ της 7ης Οκτωβρίου» το οποίο αναλύει βίντεο από ισραηλινό ελικόπτερο Apache που βομβαρδίζει αυτοκίνητα. Τα ΕΗ σωστά αποδεικνύουν ότι το βίντεο δεν τραβήχτηκε στο μουσικό φεστιβάλ Supernova, όπως είχε ειπωθεί, αλλά στα σύνορα με τη Γάζα. Στη συνέχεια όμως χρησιμοποιούν αυτή την πληροφορία για να διαψεύσουν ακόμη και ισραηλινά μέσα ενημέρωσης που αποκάλυπταν ότι η πολεμική αεροπορία σκότωσε Ισραηλινούς πολίτες. Η εφημερίδα Haaretz επιβεβαίωσε αργότερα τις αρχικές πληροφορίες αποκαλύπτοντας ότι στις 7 Οκτωβρίου ο ισραηλινός στρατός ενεργοποίησε το λεγόμενο «πρωτόκολλο Αννίβας» που προβλέπει ότι είναι προτιμότερο να σκοτώσουν δικούς τους στρατιώτες παρά να αιχμαλωτιστούν από αντίπαλες δυνάμεις. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ο IDF πολυβολούσε από ελικόπτερα μεγάλο αριθμό Ισραηλινών ομήρων ενώ μεταφέρονταν με αυτοκίνητα προς τη Γάζα αλλά και οικογένειες Ισραηλινών σε γειτονικούς οικισμούς.
Η ίδια συντάκτρια των Ελληνικών Hoaxes απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι μια «γυναίκα που παρουσιάστηκε σε πρόσφατο βίντεο ως νοσοκόμα του Al-Shifa να καταγγέλλει τη Χαμάς και να προτρέπει τους κατοίκους της Γάζας να εκκενώσουν το νοσοκομείο» δεν ήταν η Ισραηλινο-Μεξικανή ηθοποιός Χιμένα Ορόσκο. Πράγματι, δεν ήταν. Οπως απέδειξε όμως ανάλυση του France 24, το βίντεο ήταν όντως σκηνοθετημένο. Απλώς έπαιζε άλλη «ηθοποιός».
Σε κείμενο των ΕΗ με τίτλο «Οχι, η φωτογραφία αυτή ΔΕΝ δείχνει Εβραίους να τραβάνε ένα Παλαιστίνιο παιδί» κάποιος θα μπορούσε να απαντήσει ότι έχουν υπάρξει χιλιάδες άλλες εικόνες πολύ πιο ακραίας βίας από Εβραίους εποίκους εναντίον Παλαιστινίων. Πολύ σωστά επισημαίνουν επίσης τα EH ότι «η Κολομβία ΔΕΝ απέλασε τον πρέσβη του Ισραήλ» τον Οκτώβριο του 2023. Ηταν όμως περισσότερο από αναμενόμενο ότι έναν μήνα μετά ο πρόεδρος της Κολομβίας θα υποβάθμιζε τις διπλωματικές σχέσεις και θα ανακαλούσε τον πρέσβη από το κράτος του Ισραήλ, το οποίο συνέκρινε με τη ναζιστική Γερμανία.
Το κείμενο με τίτλο «Αυτό το βίντεο δεν δείχνει πεζοναύτες των ΗΠΑ να φτάνουν στο Ισραήλ» είναι απόλυτα σωστό, αλλά υποβαθμίζει τόσο τη συνεχή αποστολή οπλισμού δισεκατομμυρίων δολαρίων όσο και τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις που οικοδομεί το Πεντάγωνο στο νότιο Ισραήλ. H Μοσάντ πράγματι «δεν απείλησε (Αμερικανούς) φοιτητές που συμμετείχαν σε διαδηλώσεις κατά του πολέμου στη Γάζα», αλλά ο Ισραηλινός υπουργός Οικονομικών Νικ Μπαράτ απείλησε τα μεγαλύτερα αμερικανικά πανεπιστήμια ότι θα χάσουν χορηγίες εκατομμυρίων δολαρίων εάν δεν καταστείλουν τις κινητοποιήσεις των φοιτητών τους.
Είναι γεγονός ότι «το ισραηλινό κανάλι 12 δεν έκανε δημοσκόπηση περί βιασμού Παλαιστίνιων κρατουμένων από Ισραηλινούς», αλλά τις ίδιες ημέρες πραγματοποιούνταν στο Ισραήλ διαδηλώσεις υπέρ του δικαιώματος ομαδικού βιασμού Παλαιστινίων. Ναι, «ΔΕΝ κήρυξε η επίσημα αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Υεμένης τον πόλεμο στο Ισραήλ», αλλά οι Χούθι ελέγχουν τα εδάφη στα οποία ζει το 80% του πληθυσμού της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Σαναά, ενώ στη χώρα πραγματοποιούνται ορισμένες από τις μεγαλύτερες φιλοπαλαιστινιακές συγκεντρώσεις στον πλανήτη. Πραγματικά, συγκεκριμένο βίντεο που εξέτασαν τα ΕΗ «ΔΕΝ δείχνει επίθεση του Ισραήλ με βόμβες φωσφόρου στη Γάζα», αλλά η Διεθνής Αμνηστία, η Human Rights Watch και το Forensic Architecture έχουν αποδείξει ότι ο ισραηλινός στρατός χρησιμοποιεί επανειλημμένα λευκό φώσφορο στη Γάζα και στον νότιο Λίβανο.
«Αυτή η εικόνα ΔΕΝ δείχνει μπουλντόζα να πέφτει πάνω σε Παλαιστινίους στη Γάζα», μας πληροφορούσαν πολύ σωστά τα ΕΗ. Αν ρωτούσαν βέβαια τους γονείς της Αμερικανίδας ακτιβίστριας Ράσελ Κόρι θα τους έδειχναν πολλές εικόνες από τη στρατιωτική μπουλντόζα της εταιρείας Caterpillar που πολτοποίησε την κόρη τους, ενώ θα βρουν και πολλές φωτογραφίες από τις μπουλντόζες της Hyundai που ισοπεδώνουν σπίτια Παλαιστινίων ακόμη και όταν οι ένοικοι βρίσκονται μέσα.
θα πρέπει να επαναλάβουμε, όσες φορές χρειαστεί, ότι τα 88 κείμενα που εξετάσαμε δεν είχαν ψευδή στοιχεία. Αν όμως κάποιος ενημερωνόταν μόνο από τα Ελληνικά Hoaxes για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα σχημάτιζε μια εικόνα όχι απλώς στρεβλή αλλά εντελώς αντεστραμμένη.
Εδώ αποκαλύπτονται άλλωστε και τα όρια αυτής της μορφής ελέγχου της πληροφορίας, ακόμη και όταν γίνεται καλοπροαίρετα. Μπορείς να συγκεντρώσεις δεκάδες ψηφίδες επιβεβαιωμένων πληροφοριών, αλλά αν δεν τις τοποθετήσεις στο σωστό πολιτικό πλαίσιο δεν θα δεις ποτέ τη μεγάλη εικόνα.
ΥΓ.: Καθώς γράφαμε το κείμενο διαβάσαμε στα ΕΗ ότι στη Γερμανία η αστυνομία, αφού κυνηγούσε για ώρα ένα αγοράκι με παλαιστινιακή σημαία, τελικά δεν το συνέλαβε. Συνέλαβε μόνο 79 διαδηλωτές που ήταν μαζί του.
Παραθέτουμε ορισμένους από τους σημαντικότερους τίτλους θεμάτων των ΕΗ με σύντομο σχολιασμό που δεν χώρεσαν στο κείμενο της Εφημερίδας των Συντακτών.
Το Διεθνές Δικαστήριο δεν έκρινε το Ισραήλ παράνομο κράτος
Όχι αλλά έκρινε παράνομη την κατοχή Παλαιστινιακών εδαφών τα οποία το Ισραήλ παρουσιάζει σαν τμήμα της επικράτειάς του.
Βίντεο απεικονίζει Παλαιστίνιους αιχμαλώτους σε φυλακή του Ισραήλ
Οι φωτογραφίες που παρουσιάζει το κείμενο είναι πράγματι από φυλακές του Πακιστάν, ωχριούν όμως μπροστά στις εικόνες βιασμού Παλαιστίνιων κρατουμένων και τις μαζικές δολοφονίες σε ισραηλινές φυλακές.
Παραδέχτηκε στο Al Jazeera πρώην διευθυντής της Μοσάντ ότι το Ισραήλ εξόπλιζε την Αλ Κάιντα;
Όχι αλλά στην ίδια συνέντευξη είπε κάτι πολύ σημαντικότερο, ότι ανώτατοι Ισραηλινοί στρατιωτικοί ήθελαν να διατηρήσει η Χαμάς τον έλεγχο της Γάζας.
Όχι, τα τρία βίντεο ΔΕΝ δείχνουν βομβαρδισμούς αμάχων και τζαμιών από τους Ισραηλινούς
Τα συγκεκριμένα όχι, υπάρχουν όμως χιλιάδες άλλα που καταγράφουν την καθημερινή δολοφονία αμάχων, δημοσιογράφων, ιατρικού προσωπικού, υπαλλήλων του ΟΗΕ, βρεφών, γυναικών , γερόντων κ.ο.κ Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να βρεις τρία που δεν είναι αυθεντικά.
Αυτό το βίντεο ΔΕΝ δείχνει ανατίναξη του «Κοινοβουλίου της Χαμάς»
Το συγκεκριμένο βίντεο όχι. Το κοινοβούλιο όμως καταστράφηκε από ισραηλινές δυνάμεις.
Βίντεο ΔΕΝ απεικονίζει παγιδευμένες με εκρηκτικά κονσέρβες που έριξαν αεροσκάφη του Ισραήλ στη Γάζα.
Πράγματι το Ισραήλ είχε κατηγορηθεί στο παρελθόν για τη ρίψη παγιδευμένων με εκρηκτικά παιχνιδιών στο Λίβανο. Αλλά όχι τώρα στη Γάζα. Δεν θα μπορούσε να το κάνει άλλωστε αφού ποτέ δεν έριξε τρόφιμα στη Γάζα αλλά έκανε ότι μπορούσε για να προκαλέσει λιμό.
Βίντεο με Ισραηλινούς να πανηγυρίζουν για νεκρούς στη Γάζα είναι από το 2014
Να αλλά υπάρχουν δεκάδες φετινά βίντεο με πανηγυρισμούς ενώ έφτασαν στο σημείο να οργανώνουν εκδρομές με σκάφη για να παρακολουθούν από πιο κοντά τη σφαγή στη Γάζα.
Βίντεο ΔΕΝ αποτελεί διαφήμιση του απορρυπαντικού “Ariel” και στήριξη στον IDF
Το βίντεο στο οποίο αναφέρονται δεν ήταν διαφήμιση του Ariel υπέρ του IDF. H μητρική εταιρεία βέβαια, η Procter and Gamble, βρίσκεται στη λίστα διεθνών οργανώσεων για μποϊκοτάζ καθώς άνοιξε κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης σε κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη για το οποίο δαπανά δύο δισεκατομμύρια το χρόνο.
Παραποίηση δηλώσεων Νετανιάχου για την ανοικοδόμηση οικισμών στο Ισραήλ
Είναι αλήθεια ότι στην υπό εξέταση συνέντευξη ο πρωθυπουργός του Ισραήλ δεν δήλωσε ότι θα χτίσει στη βομβαρδιζόμενη Γάζα. Σύμφωνα όμως με την ισραηλινή εφημερίδα Haaretz υπήρχαν ανάλογα σχέδια για το βόρειο τμήμα της Γάζας.
Βίντεο απεικονίζει την πυραυλική επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ;
Τα Ελληνικά Hoaxes έχουν παρουσιάσει τουλάχιστον πέντε κείμενα στα οποία αποδεικνύουν ότι φωτογραφίες και βίντεο που κυκλοφόρησαν σε social media δεν δείχνουν επιτυχημένες πυραυλικές επιθέσεις του Ιράν εναντίον του Ισραήλ. Συνέχισαν μάλιστα να ασχολούνται με τέτοιες λεπτομέρειες ακόμη και όταν ορισμένοι από τους μεγαλύτερους fact checkers διεθνών μέσων ενημέρωσης έκαναν πραγματική έρευνα και απέδειξαν ότι τα στοιχεία του Ισραήλ για την υποτιθέμενη αδιαπέραστη αεράμυνά του ήταν ψευδή.