Κι ενώ το ενδιαφέρον της αντιπολίτευσης εστιάζεται στις εσωτερικές κομματικές διεργασίες η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζει απρόσκοπτα να αποφασίζει αλλαγές θεσμικού πλαισίου με στόχο τη φίμωση και εξαφάνιση κάθε μη ελεγχόμενης πληροφόρησης, ενημέρωσης που δεν περνάει από τα αποστελμένα non paper. Την περασμένη Παρασκευή ψηφίστηκε ο νόμος “Τροποποίηση του π.δ. 18/1989 «Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας», όπου οι υπουργοί Κ. Χατζηδάκις και Γ. Φλωρίδη πέρασαν μια ακόμη διάταξη φίμωσης. Στο άρθρο 31 προβλέπεται η απαγόρευση κάθε απευθείας μετάδοσης από τις δικαστικές αίθουσες! Η συνέχιση παρακολούθησης της Δίκης των μελών της εγκληματικής οργάνωσης “Χρυσή Αυγή” βρίσκεται στον αέρα μετά την ψήφιση της διάταξης αυτής. Όλοι θυμόμαστε τις μαζικές έντονες αντιδράσεις για την τότε απόφαση της κυβέρνησης να μην μεταδίδεται η δίκη των μελών της Χρυσής Αυγής. Σήμερα καμία φωνή αντίδρασης δεν ακούστηκε εκτός από το Golden Dawn Watch που καταγγέλει απόπειρα φίμωσης σε δίκες μείζονος σημασίας. (Παρακάτω όλη η καταγγελία)
Στο Άρθρο 31 με τίτλο “Συμπερίληψη της μετάδοσης της δίκης μέσω διαδικτύου και της αποτύπωσης της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού στις περιπτώσεις παράνομης μετάδοσης δίκης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 8 ν. 3090/2002”, προβλέπεται: «1. Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον.». Αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν θα αντιδράσει το διοικητικό συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ που έσπευσε να καταδικάσει τη φίμωση ελληνικών ΜΜΕ από τη ρώσικη κυβέρνηση. Για την φίμωση εντός χώρας άραγε έχει κάτι να πει;
Η Δίκη της Χρυσής Αυγής χωρίς παρατηρητήριο;
Ως Παρατηρητήριο στη δίκη της Χρυσής Αυγής, μετά από 9 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας και κάλυψης στον πρώτο και δεύτερο βαθμό της δίκης, εκφράζουμε σήμερα την πιο έντονη διαμαρτυρία μας. Βρίσκεται σε εξέλιξη απόπειρα γενικής απαγόρευσης κάθε προσπάθειας ενημέρωσης του κοινού για μείζονος σημασίας δίκες. Αυτή η ενημέρωση υπήρξε από την πρώτη στιγμή η μέγιστη προτεραιότητά μας, γεγονός που αναγνωρίστηκε σε εθνικό και διεθνές επίπεδο ως βέλτιστη πρακτική (best practice) και ως εχέγγυο διαφάνειας και λογοδοσίας, σημείο που ως γνωστό αποτελεί κομβικό σημείο του κράτους δικαίου για το οποίο η χώρα μας ελέγχεται από διεθνή όργανα. Εξάλλου, αντίστοιχα σημαντικό έργο έχουν προσφέρει και προσφέρουν και άλλα Παρατηρητήρια σε σημαντικές δίκες.
Ενημερώνουμε πως μόλις την Παρασκευή 5/7 αντικαταστάθηκε το 1ο εδάφιο του άρθρου 8 του νόμου 3090/2002 περί της τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής μετάδοσης και κινηματογράφησης ή μαγνητοσκόπησης της δίκης. Σε συνέχεια αυτής της αλλαγής απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιοδήποτε τρόπο, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιων ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον.
Ακόμα και εάν η διάταξη αφορά σε λογισμικά speech to text, τα οποία μετατρέπουν τον προφορικό λόγο σε γραπτό, η διατύπωση επιτρέπει τη γενική απαγόρευση μετάδοσης πληροφοριών από τη δίκη, ακόμα και μέσω παραθεμάτων σε μεταγενέστερο άρθρο. Επιπλέον, ο ισχυρισμός ότι αυτός ο περιορισμός πρέπει να γίνει, επειδή «η δίκη μεταδίδεται σε αόριστο αριθμό ατόμων» στρέφεται ανοιχτά κατά της ίδιας της έννοιας της δημοσιότητας της δίκης, που αποτελεί εγγύηση της δίκαιης δίκης τόσο για το Σύνταγμα όσο και για την ΕΣΔΑ.
Όπως κανείς δεν διανοήθηκε να ελέγξει τις ιδιότητες όσων παρευρίσκονται ως δημόσιο ακροατήριο σε μια δίκη, παρά μόνο κατ’ εξαίρεση και για λόγους ασφάλειας, έτσι είναι αδιανόητο να θεωρείται ότι πρέπει να ελέγχεται ποιο είναι το κοινό που μπορεί να ενημερώνεται για την εξέλιξη μιας δίκης τεράστιας κοινωνικής σημασίας.
Ως Παρατηρητήριο στη δίκη της Χρυσής Αυγής καταγγέλλουμε με τον πιο έντονο τρόπο την απόπειρα φίμωσης, η οποία οδηγεί στην απουσία ελέγχου και λογοδοσίας. Καλούμε όλους τους φορείς και τα αρμόδια θεσμικά όργανα να ενεργήσουν για την προστασία του δημόσιου χαρακτήρα της δίκης.