Έκθεση Ελευθερίας ΜΜΕ στην Ελλάδα: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει “εμμονή με τον έλεγχο” τους, δεν γίνεται ρεπορτάζ για διαδηλώσεις, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Δημοσιεύθηκε σήμερα η έκθεση της διεθνούς ένωσης για την ελευθερία του Τύπου, MFRR με τίτλο: «Έλεγχος του μηνύματος: Προκλήσεις για το ανεξάρτητο ρεπορτάζ στην Ελλάδα». Σε συνεργασία με τους Ρεπόρτερ χωρίς σύνορα η αποστολή για την καταγραφή της πραγματικής κατάστασης ΜΜΕ και δημοσιογράφων στη χώρα, έγινε από τον περασμένο Δεκέμβριο. Το βασικό συμπέρασμα είναι η ένταση του ελέγχου ΜΜΕ- δημοσιογράφων είναι “μοναδική σε ένταση” για χώρα της Ευρώπης, η κυβέρνηση Μητσοτάκης έχει «εμμονή με τον έλεγχο του μηνύματος». Αναρτούμε τα βασικά συμπεράσματα της Έκθεσης που μπορείτε να δείτε αναλυτικά εδώ.   Αξίζει να επισημανθεί πως η διεθνής Οργάνωση δηλώνει πως παρά τα αιτήματά της για συναντήσεις με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Υπουργείο Δικαιοσύνης, πριν και μετά τη διερευνητική αποστολή, δεν έλαβε ποτέ κάποια απάντηση. Επιπλέον πολλοί από τους συμμετέχοντες στην έρευνα μίλησαν “ανεπίσημα” γιατί φοβούνται “τα αντίποινα” από την κυβέρνηση που ελέγχει τα ΜΜΕ!

Σήμερα, το Media Freedom Rapid Response (MFRR) δημοσιεύει την έκθεση «Έλεγχος του μηνύματος: Προκλήσεις για το ανεξάρτητο ρεπορτάζ στην Ελλάδα», όπου περιγράφονται αναλυτικά τα ευρήματα και οι συστάσεις της ερευνητικής αποστολής του στην Ελλάδα.

Το αποτέλεσμα αυτής της κρίσης είναι ότι οι ειδήσεις που είναι άβολες ή μη κολακευτικές για την κυβέρνηση, οι οποίες περιλαμβάνουν αναφορές για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν αναφέρονται σε πολλά Μέσα Ενημέρωσης. Αυτό δημιουργεί σημαντικό εμπόδιο για την πρόσβαση του κοινού στην πληροφόρηση και, κατά συνέπεια, την ενημερωμένη συμμετοχή του στη δημοκρατική διαδικασία.

Η κατανόηση της πολιτικής πόλωσης και του κατακερματισμού του τοπίου των μέσων ενημέρωσης απαιτεί έρευνα σε βάθος. Η τρέχουσα κατάσταση έχει διαμορφωθεί μετά από τουλάχιστον μια δεκαετία σοβαρής οικονομικής και πολιτικής κρίσης που έχει βλάψει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή η δημοσιογραφία. Ταυτόχρονα, σημειώθηκε επιδείνωση της ελευθερίας του Τύπου μετά την εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας το 2019, η οποία έχει «εμμονή με τον έλεγχο του μηνύματος» και την ελαχιστοποίηση των επικριτικών και διαφωνούμενων φωνών, όπως ακούσαμε ξανά και ξανά κατά τη διάρκεια της διερευνητικής αποστολής.

Η δολοφονία του δημοσιογράφου του εγκλήματος Γιώργου Καραϊβάζ αντιπροσωπεύει ένα χαμηλό σημείο για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα και επέστησε τη διεθνή προσοχή στα σημαντικά προβλήματα με την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Η πρόοδος της έρευνας φαίνεται αργή και στερείται βασικής διαφάνειας, κάτι που είχε ανατριχιαστικό αποτέλεσμα και οδηγεί σε δυσπιστία σχετικά με την ικανότητα ή την προθυμία των αρχών να προστατεύσουν τη δημοσιογραφική κοινότητα.

Η μεταναστευτική πολιτική, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται κατά την εφαρμογή της, συμπεριλαμβανομένων των απωθήσεων, και η ανθρωπιστική κρίση που έχει δημιουργήσει το προσφυγικό ρεύμα είναι εξαιρετικά ευαίσθητα θέματα για την κυβέρνηση. Η αναφορά για το θέμα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, καθώς οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν εμπόδια, όπως αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση, περιορισμό πρόσβασης σε εστίες μετανάστευσης, παρακολούθηση και παρενόχληση.

Το ρεπορτάζ για διαμαρτυρίες είναι ένας άλλος ιδιαίτερα προβληματικός τομέας της δημοσιογραφικής πρακτικής στην Ελλάδα. Οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν επιθετικότητα και παρενόχληση από τις αρχές επιβολής του νόμου και από τους διαδηλωτές. Συνολικά, υπάρχει έλλειψη πολιτικής βούλησης για να διασφαλιστεί ότι οι δημοσιογράφοι μπορούν να αναφέρουν με ασφάλεια από τις διαδηλώσεις, κάτι που μεταφράζεται σε έλλειψη επαρκούς προστασίας σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Οι νομικές απειλές αποτελούν επίσης σημαντικό πρόβλημα για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των ποινικών διώξεων καθώς και των Στρατηγικών Αγωγών κατά της Δημόσιας Συμμετοχής (SLAPPs). Τέτοιες απειλές μπορούν να οδηγήσουν σε αυτολογοκρισία.

Υπό το φως αυτών των ευρημάτων, το MFRR έχει εκδώσει μια σειρά συστάσεων προς τις ελληνικές αρχές και την ευρωπαϊκή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των άλλων κρατών μελών της ΕΕ.

Οι οργανώσεις καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι προκλήσεις για την ανεξαρτησία των ΜΜΕ και την ασφάλεια των δημοσιογράφων είναι συστημικές στη χώρα. Η έντασή τους στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά προβληματική και το διαφοροποιεί από τα περισσότερα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.