Από το περιοδικό Ψηφιακή Τηλεόραση, τεύχος Ιανουαρίου
Οκτώ χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση του Netflix, τίποτε δεν μοιάζει να είναι ίδιο στην «τηλεόραση». Καταρχήν ο ίδιος ο όρος τηλεόραση τείνει να αποκτήσει εντελώς διαφορετικό νόημα. Η παραδοσιακή συσκευή μπορεί να ανθίσταται αγέρωχη στα σαλόνια των καταναλωτών, η διανομή ωστόσο και η λήψη των προγραμμάτων, έγινε «περιεχόμενο». Περιεχόμενο το οποίο διαμοιράζεται παράλληλα στις άλλες οθόνες του σπιτιού, από το κομπιούτερ ως το τάμπλετ και το κινητό. Αυτό που αλλάζει εντελώς την πραγματικότητα της θέασης είναι ότι η παραδοσιακή εκπομπή τηλεοπτικού σήματος επίγεια ή δορυφορική απέκτησε ισχυρό ανταγωνισμό, τη διανομή μέσω διαδικτύου. Αρκεί να υπάρχει σύνδεση με το Internet και το πρόγραμμα φθάνει στον τηλεθεατή όπου κι αν βρίσκεται, όποια οθόνη κι αν έχει.
Οι φετινές εξελίξεις με την έλευση των «ανταγωνιστών» της Netflix, Disney+, Apple ΤV+, Amazon Prime Video, κ.ά. καταδεικνύει πως βρισκόμαστε μπροστά σε σημαντικές αλλαγές στην παγκόσμια αγορά λήψης περιεχομένου. Για κάποιους η εξέλιξη αυτή μπορεί να αποδειχθεί ισχυρός σύμμαχος της παραδοσιακής τηλεόρασης, ήδη δημοσιοποιείται πλειάδα ερευνών και απόψεων για αλλαγές στρατηγικής των broadcasters, ακόμη και στη χώρα μας. Η στροφή στην παραγωγή ελκυστικού περιεχομένου προς διανομή από πολλές πλατφόρμες, αποτελεί πλέον στρατηγική επιλογή ακόμη και για τους «φτωχούς» Έλληνες broadcasters.
Η έλευση της Novaflix, αλλά και η νέα υπηρεσία COSMOTE TV OTT είναι ένα ακόμη βήμα στην Ελλάδα για την επέκταση του video streaming. Η Forthnet βγαίνει από το «κουτί» του συνδρομητή και προσφέρει στους καταναλωτές μια ακόμη επιλογή, προγράμματα με μικρή συνδρομή, σε κάθε οθόνη τους. Ένα μικρό Netflix δηλαδή που αναμένεται να ταρακουνήσει για μια ακόμη φορά την αγορά της συνδρομητικής τηλεόρασης. Στον αντίποδα η COSMOTE TV, διαθέτει το πλήρες πακέτο της μαζί με ένα κανάλι 4Κ σε πολλαπλές οθόνες με κουτί ή app.
Στο μεταξύ οι έρευνες επικροτούν τις εξελίξεις αυτές, επιβεβαιώνοντας πως υπάρχει κοινό έτοιμο να αποδεχθεί τη στροφή στη θέαση τηλεοπτικού περιεχομένου. Μόλις πρόσφατα δημοσιεύθηκε η πρώτη έρευνα για την κατανάλωση περιεχομένου video content από την εταιρεία Phaistos με χρήση του DAR της Nielsen. Διαπιστώθηκε πως επτά στους δέκα καταναλωτές, ηλικίας 18 ως 54 ετών καταναλώνουν video στο ελληνικό digital περιβάλλον. Το περιεχόμενο που εξετάστηκε αφορά τα προγράμματα των σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας, των συνδρομητικών καναλιών, αλλά και των ιντερνετικών παραγωγών στα web sites των καναλιών. Πρακτικά προκύπτει μια «νέα αγορά» σχεδόν 3,5 εκατ. ανθρώπων που παρακολουθούν τηλεοπτικό περιεχόμενο σε άλλη οθόνη. Άλλες έρευνες στις ΗΠΑ καταδεικνύουν πως το κοινό είναι διατεθειμένο να πληρώσει έως και δυο συνδρομές για video streaming.
Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν τη βασική αρχή, πως το περιεχόμενο είναι ο «βασιλιάς» της βιομηχανίας, ανεξάρτητα το είδος του Μέσου ή του τρόπου μετάδοσης. Και σε αυτό το σημείο οι διεθνείς πλατφόρμες κερδίζουν όλα τα στοιχήματα, ενώ η ελληνική αγορά μοιάζει ακόμη φτωχότερη, δέσμια της παραδοσιακής ελεύθερης και φθηνού κόστους, τηλεόρασης, με σόου, μεσημεριανάδικα και χαμηλού μπάτζετ σειρές μυθοπλασίας.
Ο ανταγωνισμός των διεθνών πλατφορμών για το περιεχόμενο αυτό το διάστημα έχει φθάσει στα ύψη. Κατά εκτιμήσεις μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δοθεί για παραγωγή περιεχομένου και απόκτηση δικαιωμάτων σχεδόν 650 δισεκατομμύρια δολάρια. Η «βιντεοθήκη» του Netflix αριθμεί ήδη εκατοντάδες χιλιάδες ώρες σε σειρές, ταινίες, ψυχαγωγία, ενώ το πρόγραμμα του προσφέρεται σε 190 χώρες του κόσμου. Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο που έχει συντελέσει στην επιτυχία του, είναι η προσαρμογή του περιεχομένου στις ανάγκες του κοινού ανά χώρα. Επενδύει σε σενάρια και ιστορίες της κάθε χώρας, αναδεικνύει τον πολιτισμό τους.
Για τη χώρα μας οι αναταράξεις στην οικιακή θέαση μόλις έχουν αρχίσει και οι αλλαγές τόσο στη συνδρομητική, όσο και στη ελεύθερη τηλεόραση θεωρούνται δεδομένες.
Ματίνα Παπαχριστούδη