Αναδημοσίευση από το metopoanatropismme
Γαλλία, κοινή διακήρυξη: “Να κινητοποιηθούμε για να ξανα-ιδιοποιηθούμε δημοκρατικά τα μίντια”
Εδώ και πολλές εβδομάδες, το κίνημα των κίτρινων γιλέκων έχει ανατρέψει την πολιτική ατζέντα ενέχοντας μια βαθιά αμφισβήτηση των θεσμών. Τα μαζικά μέσα ενημέρωσης είναι ιδιαίτερα στο στόχαστρο. Τα κίτρινα γιλέκα καταγγέλλουν, συχνά πολύ ορθά, μια γελοιογραφική μεταχείριση των κινητοποιήσεων: Με πλειοδοσία ασφάλειας στα τηλεοπτικά πλατό και σε ορισμένες εφημερίδες. Με υφαρπαγή του λόγου από τους σχολιαστές. Με περιφρόνηση ορισμένων διεκδικήσεων που παρουσιάζονται ως “μη ρεαλιστικές” και καλέσματα για “διάλογο” με την κυβέρνηση. Ή ακόμα με καταγγελίες της βίας των διαδηλωτών -την ίδια στιγμή που η αστυνομική βία για πολύ καιρό περνούσε απαρατήρητη.
Ασφαλώς, μια τέτοια παιδαγωγική της υποταγής δεν είναι καινούργια. Ήδη στις απεργίες του 1995, οι ιδιοκτήτες των μεγάλων μίντια βομβάρδιζαν με τη μόνιμη επωδό τους: ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στις φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Και το 2005, κουνούσαν το δάχτυλο σε όσους αμφισβητούσαν τις ευρωπαϊκές πολιτικές, ενώ επίσης παραμόρφωναν την εξέγερση των συνοικιών. Πιο πρόσφατα, κατά τις κινητοποιήσεις κατά του νόμου Ελ Κομρί και τα διατάγματα Μακρόν, κατάγγελναν τον κώδικα εργασία ως υποτιθέμενα “περίπλοκο και ακατανόητο”. Σε κάθε κοινωνική κινητοποίηση, ανέλαβαν το ρόλο του φύλακα της οικονομικής και πολιτικής τάξης.
Αυτή η μεροληψία είναι που συνέβαλε στην απώλεια αξιοπιστίας των μεγάλων μίντια. Η καχυποψία απέναντί τους είναι βαθιά και πρωτόγνωρη. Άλλες πηγές πληροφόρησης προτιμούνται, όπως ανεξάρτητα μέσα ή κοινωνικά δίκτυα. Ορισμένες από τις αναλύσεις των τελευταίων δεκαετιών που επέκριναν τα μίντια επανέρχονται, πέρα και από το κίνημα των κίτρινων γιλέκων. Ο έλεγχος μερικών δισεκατομμυριούχων πάνω στην παραγωγή της ενημέρωση αναδεικνύεται ως μία από τις αιτίες. Το ζήτημα των μίντια επιβάλλεται πλέον ως πολιτικό ζήτημα.
Οι περισσότεροι από τους σχολιαστές και αρχισυντάκτες δεν βλέπουν, σε αυτή την καχυποψία, παρά ένα “μίσος για τα μίντια” και τη δημοκρατία. Αφήνουν έτσι στην άκρη την ευθύνη που έχουν οι ίδιοι, με τις διατριβές τους και με τις επιλογές τους στην ενημέρωση, για την εχθρότητα που εκφράζεται απέναντι σε όλους τους δημοσιογράφους. Μια εχθρότητα που συχνά οι πιο ευάλωτοι (σε όρους θέσης ή συνθηκών εργασίας) είναι αυτοί που την υφίστανται άμεσα στη δουλειά τους, καθώς είναι αυτοί που -αδίκως- υβρίζονται ή και τους επιτίθενται.
Πιστεύουμε ότι η καχυποψία απέναντι στα μεγάλα μέσα πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία. Ευκαιρία, μέσα στις συντακτικές ομάδες, για να αμφισβητηθούν οι βλαβεροί προσανατολισμοί που επιβάλουν οι εκδοτικές διευθύνσεις, και να επανέλθει το ρεπορτάζ και η έρευνα στο κέντρο της δημοσιογραφικής δουλειάς. Ευκαιρία, για τα ανεξάρτητα μέσα, να αποδείξουν με το παράδειγμα ότι μια άλλη δημοσιογραφία, πιο απαιτητική και πιο ανεξάρτητη από τις εξουσίες, είναι εφικτή.
Κίτρινα γιλέκα, αγωνιστές, δημοσιογράφοι, χρήστες των μίντια, ό,τι και να είμαστε έχουμε όλοι και όλες θεμιτούς λόγους να αμφισβητήσουμε μια άθλια μιντιατική τάξη, που κακομεταχειρίζεται τον πλουραλισμό. Και να ανησυχούμε για τις πραγματικές απειλές που βαραίνουν πάνω στο δικαίωμα της πληροφόρησης: από τον έλεγχο πολυδισεκατομμυριούχων πάνω στα περισσότερα μίντια, από τα “προγράμματα” κατάργησης θέσεων εργασίας στη δημόσια ραδιοτηλεόραση και στους ιδιωτικούς ομίλους, από την αυξανόμενη επισφάλεια των δημοσιογράφων, είτε με συμβάσεις εργασίας είτε με μπλοκάκια, ακόμα και σε ορισμένα ανεξάρτητα μίντια, από την αστυνομική καταστολή και από την ποινικοποίηση με τα οποία πλήττονται οι ρεπόρτερ και οι πηγές τους, ή ακόμα και με τις ελευθεριοκτόνες νομοθεσίες που θέλουν να ελέγξουν την ενημέρωση -νόμος για το επιχειρηματικό απόρρητο και για τα “fake news”.
Για όλα αυτά λέμε ότι είναι καιρός να κινητοποιηθούμε για μια δημοκρατική επανιδιοποίηση των μίντια. Για να υπερασπιστούμε το δικαίωμα να ενημερώνουμε και να ενημερωνόμαστε, που και τα δύο απειλούνται σοβαρά. Επιτέλους η ενημέρωση, που από πολύ καιρό έχει απαλλοτριωθεί από τις εξουσίες, πρέπει να γίνει κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.
Η διακήρυξη αυτή αποτελεί κοινή πρωτοβουλία :
Συλλόγων, οργανώσεων δημοσιογράφων και συνδικάτων : Acrimed, Attac, Collectif Ras La Plume, Compagnie Jolie Môme, Fédération Nationale de l’Audiovisuel Participatif, Info’Com-CGT, La Quadrature du net, Les Amis du Monde diplomatique, Les Pieds dans le Paf , Profession : Pigiste, Résistance à l’agression publicitaire, Ritimo, SUD-AFP, Syndicat National des Journalistes CGT, Union syndicale Solidaires.
Μέσων ενημέρωσης: Cause commune, Cerises, Contretemps-web, CQFD, Démocratie et Socialisme, Démosphère Ariège, Démosphère Toulouse, Frustration, Hors-Série, Jef Klak, L’Alterpresse68, Là-bas si j’y suis, La Clé des ondes, La Gazette de Gouzy, Le journal minimal, L’Insatiable, Le Média, Le Ravi, MAP 36, MédiaCitoyens PACA et Rhône-Alpes, Mediacoop, Quart de Brie, Radio Parleur, Radio Cause commune, Revue Terrestres, Ricochets, Rosalux, Silence, Transrural initiatives, TV Bruits, Télé Mouche, Télé Regain, TVnet Citoyenne.
Πολιτικών οργανώσεων: Alternative libertaire (AL), Ensemble, Gauche démocratique et sociale, Nouveau Parti anticapitaliste (NPA), Parti communiste français (PCF), Parti de gauche (PG).
Και ατόμων με πρώτες υπογραφές (28/2/2019): Alain Accardo, κοινωνιολόγος. Gilles Balbastre, σκηνοθέτης. Patrick Champagne, κοινωνιολόγος. Sophie Chapelle, δημοσιογράφος. Colloghan, σκιτσογράφος. Benoît Collombat, δημοσιογράφος. Jean-Baptiste Comby, κοινωνιολόγος. Annie Ernaux, συγγραφέας. Nina Faure, σκηνοθέτης. Benjamin Ferron, κοινωνιολόγος. Anne-Sophie Jacques, δημοσιογράφος. Yannick Kergoat, σκηνοθέτης. Henri Maler, πανεπιστημιακός. Philippe Merlant, δημοσιογράφος. Pierre Morel, φωτοδημοσιογράφος. Gérard Noiriel, ιστορικός. Michel Pinçon, κοινωνιολόγος. Monique Pinçon-Charlot, κοινωνιολόγος. Denis Robert, δημοσιογράφος. Karim Souanef, κοινωνιολόγος. Usul, βιντεοδημιουργός.
** Ώς τώρα (25/3/2019) το κείμενο έχει συνυπογραφεί από 14.500 άτομα.
Από το Acrimed: https://www.acrimed.org/Reapproprions-nous-les-medias