Λίγο πριν εκπνεύσει το 2018 προσπαθούμε να βρούμε σε ποιο σημείο βρίσκεται η τηλεοπτική αγορά, τρείς μήνες μετά την επίσημη αδειοδότηση των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών. Τα γεγονότα της χρονιάς είναι πράγματι ιστορικά. Έκλεισε με απόφαση μετόχων και τραπεζών το πρώτο ιδιωτικό κανάλι της χώρας, 29 χρόνια μετά την πρώτη εκπομπή του. Το Μega βγήκε εκτός αγοράς, οι τηλεοπτικές άδειες δόθηκαν επιτέλους σε πέντε ιδιωτικούς σταθμούς, τέσσερις της πρώτης περιόδου της τηλεόρασης (ΑΝΤ1, Star, ΣΚΑΙ, Alpha) και σε έναν νέο, στο Open (πρώην 902 TV) του Ι. Σαββίδη. Οι ιδιοκτήτες των καναλιών έχασαν στη 2ετή πολιτική και δικαστική μάχη τους για να μην δοθούν τηλεοπτικές άδειες, οι οποίες υποτίθεται ορίζουν και τους σαφείς όρους λειτουργίας αλλά και ελέγχου τους, σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους.
Η τηλεοπτική αγορά «τακτοποιήθηκε», τουλάχιστον για τους ιδιωτικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας. Η ΕΡΤ ξανα-«τακτοποιείται», αφού για τρίτη φορά τοποθετείται νέα διοίκηση, μετά το 2015 που επανέκαμψε σε πλήρη λειτουργία.
Η κυβέρνηση έχει θέσει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας επιδοτώντας με αρκετά κίνητρα τόσο την πανελλαδική κάλυψη του τηλεοπτικού σήματος (40 τόσα εκατ. ευρώ θα δοθούν σε παρόχους περιεχομένου, συνδρομητικούς ή ιντερνετικούς για την καθολική κάλυψη), όσο και για την οπτικοακουστική παραγωγή (450 εκατ. ευρώ έχουν ανακοινωθεί μακροπρόθεσμα).
Ο εκσυγχρονισμός της πολύπαθης τηλεοπτικής αγοράς ωστόσο σκοντάφτει και πάλι στις παλιές καλές συνήθειες του ελληνικού τρόπου λειτουργίας, στην παραδοσιακή διαπλοκή που κινεί νήματα και πράξεις. Σημαντικά ζητήματα παραμένουν προς διαπραγμάτευση, ως άσσος στο μανίκι πολιτικών ή και ιδιοκτητών ενόψει της πολλαπλής εκλογικής αναμέτρησης τον Μάιο και το Φθινόπωρο του 2019.
Παραδειγματικά και μόνο καταγράφουμε. Όπως όλα δείχνουν έχει παγώσει κάθε συζήτηση και διαπραγμάτευση για το επόμενο βήμα της τηλεοπτικής αδειδότησης. Κατά το νόμο και τυπικά, το ΕΣΡ θα όφειλε ήδη να προκηρύξει τις θεματικές πανελλαδικής εμβέλειας άδειες και αμέσως μετά τις περιφερειακές. Όμως από το αρμόδιο υπουργείο δεν έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες κανονιστικές πράξεις, ήτοι οι αποφάσεις για το τίμημα των αδειών.
Επιπλέον, ένας από τους μετόχους που έκλεισαν το Μega, ο Βαγγέλης Μαρινάκης κατέθεσε αίτηση για άδεια πανελλαδικής εμβέλειας και αναμένει την προκήρυξη από το ΕΣΡ. Φήμες που αναπαράγονται συνεχώς επιμένουν πως και έτερος επιχειρηματίας με ποδοσφαιρικό εκτόπισμα, στοχεύει να λειτουργήσει τηλεοπτικό σταθμό πανελλαδικής εμβέλειας, αλλά δεν έχει καταθέσει άδεια. Ο Αlpha του Δ. Κοντομηνά απέκτησε συνέταιρο κατά 50% την Motor Oil του ομίλου Βαρδινογιάννη, άλλος ένας μέτοχος του Mega που δεν μπορούσε να βάλει λεφτά στο κανάλι κι έτσι αυτό έκλεισε. Και ο διευθύνων σύμβουλος του Star και ισχυρός εκπρόσωπος της ΕΙΤΗΣΕΕ Πάνος Κυριακόπουλος, διαμηνύει δημόσια πλέον πως οι αδειούχοι ιδιοκτήτες τηλεοπτικών σταθμών θα αντιδράσουν δυναμικά εάν επιχειρηθεί να μπει στην αγορά (τους) νέος επενδυτής που θα έχει πίσω του άμεσα ή έμμεσα κρατική ενίσχυση! Το μήνυμα και η κατεύθυνση του είναι σαφέστατη προς όλες τις πλευρές.
Το κερασάκι, είναι η περίφημη δεύτερη ψηφιακή μετάβαση για την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημερώθηκε αρμοδίως τον περασμένο Ιούλιο πως οι διαδικασίες ξεκινούν τον Οκτώβριο του 2019 και τον Νοέμβριο θα έχει εκδοθεί ο νέος ψηφιακός χάρτης συχνοτήτων για να αρχίσει η συζήτηση-ετοιμασία παρόχων δικτύου για την παράδοση του φάσματος των 700ΜΗz.
Πολύ φοβόμαστε πως για μια ακόμη φορά η ψηφιακή μετάβαση θα μπλέξει στα γρανάζια της παραδοσιακής ελληνικής διαπλοκής, με ότι αυτό συνεπάγεται για την πολύπαθη αγορά της χώρας…
Ματίνα Παπαχριστούδη
Editorial – ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, τεύχος 123, Δεκεμβρίου 2018