Γράφει ο Απολλωνας Λιακόπουλος, πρώην συνδικαλιστικός εκρόσωπος στο Documento,πρώην συνδικαλιστικός εκρόσωπος στο Documento, απολυμένος για τη συνδικαλιστική του δράση.
Το γεγονός:
Προχθές το Πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (ΠΠΣ) αθώωσεΠρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (ΠΠΣ) αθώωσε τον Βαξεβάνη με 4-1 ψήφους στη δίωξη που άσκησε αυτεπάγγελτα, από μόνο του δηλαδή, ως προς το “αστικό σκέλος” της διαμάχης, δηλαδή μόνο για τις απολύσεις: τη δική μου και της συναδέλφισσας που τόλμησε να ρωτήσει τον IT αν γνωρίζει τίποτα για κάποιον ιό. Απέφυγε δηλαδή να κρίνει τη συκοφαντική δυσφήμιση εις βάρος μου, την προσβολή προσωπικότητας και την παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Ο λόγος που απέφυγε να το κάνει είναι μάλλον ευνόητος: εφόσον μπορούσε να πετάξει αυτή την καυτή πατάτα από τα χέρια του, το έκανε.
Μικρά σχόλια:
Καταρχάς η απόφαση αυτή αντίκειται στις αποφάσεις του Δ.Σ. και του Μεικτού Συμβουλίου. Η πρώτη κάνει ευθέως λόγο για τη “σφοδρή αντιπαράθεση” της εργοδοσίας με τον συνδ. εκπρόσωπο, για “απαράδεκτες μεθόδους παρεμπόδισης πρόσβασης στον υπολογιστή” και για την απόλυση της συναδέλφισσας αμέσως μετά την τοποθέτησή της υπέρ δυναμικής αντίδρασης στην απόλυσή μου. Η δεύτερη -ομόφωνη- αναφέρει “προσχηματικές αιτίασεις από την εφημερίδα Documento”, “εκδικητική απόλυση”, “γνώση της αντιπαράθεσης”.
Δεν κρίνω σκόπιμο να αναφερθώ στις υπερασπιστικές καταθεσεις, μονάχα στην “αιτιολόγηση” της απόλυσης της συναδέλφισσας από τον εργοδότη. Την αποδίδει λοιπόν στο ότι “η κα. Τ. συνέδραμε ΠΑΡΑΝΟΜΑ τον συνάδελφό της, που εργαζόταν μάλιστα σε άλλο μέσο, ήτοι στην Documento Media, καλώντας επανειλημμένως, ΠΙΕΣΤΙΚΑ και ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΑ, τον IT, που ήταν κοινός, […] Σε παρατήρηση της Β.Δ. (σ.σ.: ιδιοκτήτριας του σάιτ και συζύγου Βαξεβάνη), νόμιμης εκπροσώπου του μέσου, η ίδια συνέχισε να φέρεται ΑΝΤΕΡΓΑΤΙΚΑ”. Τα κεφαλαία δικά μου. Ποια είναι η παρανομία, πώς ακριβώς απειλήθηκε ο IT από μια δημοσιογράφο που ρώταγε αν υπάρχει ιός στο σύστημα της εταιρείας και πώς φέρθηκε αντεργατικά; Η γελοιότητα ξεχειλίζει στις εργοδοτικές αιτιάσεις.
Οι μάρτυρες κατηγορίας, πάντως, αναφέρθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους εργασιακής ζωής στο Documento και σε πολλά διαφορετικά περιστατικά εργοδοτικής αυθαιρεσίας και αντικαταστατικής συμπεριφοράς εκ μέρος του εργοδότη, είτε εμπλεκόμουν άμεσα είτε όχι, από τα οποία είχαν ίδια γνώση καθώς τα βίωσαν στο πετσί τους.
Το καταστατικό πάντως πιστοποιημένα πια έχει αξία κουρελόχαρτου. Πρώτα από το ίδιο το Δ.Σ., που αρνείται να το εφαρμόσει διαγράφοντας τους εργοδότες, επιτρέποντας ένα φτηνό πινγκ πονγκ μπηχτών από το ΠΠΣ και οδηγώντας σε αυτό το νομικό εξάμβλωμα: Το ΠΠΣ αναγνωρίζει ότι εν προκειμένω ο Βαξεβάνης δεν θα έπρεπε να είναι μέλος, αλλά το ίδιο δεν τον διαγράφει… Αναρωτιέμαι επίσης πώς αντιλαμβάνεται η πλειοψηφία του ΠΠΣ το άρθρο 22 παρ. 4: “Η Ένωση προστατεύει με όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της τα μέλη της κατηγορίας γ’ από τους εργοδότες, ακόμα κι ένα χρόνο μετά τη λήξη της θητείας τους”.
Η λίγο πιο μεγάλη εικόνα:
“Όπως τονίστηκε από όλους τους μάρτυρες, η εταιρεία του συν. (sic) Κώστα Βαξεβάνη είναι απόλυτα εντάξει ως προς τις οικονομικές υποχρεώσεις τόσο προς τους εργαζόμενους όσο και προς τα ταμεία της Ένωσής μας”. Τι να πει κανείς γι’ αυτή την ντροπή, πέρα από το ότι έπεται και μεγαλύτερη… Πρώτον, η τήρηση των συμβατικών υποχρεώσεων δεν πρέπει να αποτελεί κανενός είδους ελαφρυντικό. Δεν είναι μεγαλύτερο κατόρθωμα από την τήρηση του ωραρίου εκ μέρους του εργαζομένου. Κατά δεύτερον, ο Βαξεβάνης δεν είναι “απολύτως εντάξει”. Η αποζημίωσή μου είναι κουτσουρεμένη και τη διεκδικώ δικαστικά. Επίσης, εξ όσων γνωρίζω δεν έχει πληρώσει ποτέ τη νυχτερινή προσαύξηση σε εργαζόμενους της εφημερίδας, παρότι τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για αρκετές κατηγορίες εργαζομένων το ωράριο υπερέβαινε τη δεκάτη βραδινή.
Όμως η μεγαλύτερη ντροπή του ΠΠΣ είναι το δώρο αγάπης που κάνει στον Βαξεβάνη και σε κάθε εργοδότη προτάσσοντας ως υπέρτατη αξία το διευθυντικό δικαίωμα: “Οι καταθέσεις των μαρτύρων, τόσο της μιας πλευράς όσο και της άλλης, δεν κατάφεραν να ανατρέψουν το διευθυντικό δικαίωμα της επιλογής εργαζομένων, το οποίο παραμένει ισχυρό και συχνά δικαιολογημένο”. Δεν μπορώ να αντισταθώ και να μη ρωτήσω: “Είστε σίγουρα μέλη πειθαρχικού συμβουλίου;”. Δηλαδή και οι δύο πλευρές επιδίωκαν “να ανατρέψουν το διευθυντικό δικαίωμα”; Και εσείς νομίζετε πως είστε αυτοί που οφείλουν να το υπερασπίζονται; Και είναι και “συχνά δικαιολογημένο”; Εν τω μεταξύ, δεν μιλάμε καν για “επιλογή εργαζομένων” αλλά για τους λόγους απόλυσης…
Στα σοβαρά, πάντως, η απόφαση πειθαρχικού οργάνου που αθωώνει τον εργοδότη για την απόλυση συνδικαλιστή στηριζόμενη σχεδόν αποκλειστικά στην επίκληση του διευθυντικού δικαιώματος δεν αποτελεί απλώς θεσμική αστοχία. Αποτελεί εκτροπή.
Όταν ένα σωματείο επιλέγει να μη σταθεί στο πλευρό του εργαζομένου, να αγνοήσει τις μαρτυρικές καταθέσεις που καταδεικνύουν στοχοποίηση και να μην ερευνήσει εις βάθος το πραγματικό υπόβαθρο της απόλυσης, αλλά περιορίζεται στο να κατοχυρώνει το «δικαίωμα του εργοδότη να επιλέγει τη σύνθεση της ομάδας του», τότε έχει πάψει να είναι σωματείο. Έχει μετατραπεί σε μηχανισμό θεσμικής νομιμοποίησης της εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
Η επίκληση του διευθυντικού δικαιώματος ως αυτονόητης, ακλόνητης και ανεξέλεγκτης αξίας είναι βαθιά πολιτική πράξη. Δεν είναι ουδετερότητα· είναι στάση ταξικής υποταγής. Ιδίως όταν πρόκειται για απολύσεις εργαζομένων με έντονη συνδικαλιστική δράση, η ευθύνη είναι πολλαπλάσια: η μη υπεράσπιση σημαίνει κανονικοποίηση της εργοδοτικής καταστολής.
Το σωματείο δεν πρέπει να είναι όργανο εφαρμογής των επιχειρησιακών στόχων της εργοδοσίας ούτε προστάτης των θεσμικών και άλλων ισορροπιών.
Το σωματείο υπάρχει για να προστατεύει τον εργαζόμενο, να αμφισβητεί την αυθαιρεσία, να ελέγχει την εξουσία, όχι να την επιβεβαιώνει.