Η είδηση: Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2025, η διαφήμιση για την επικοινωνία κυβερνητικών κρατικών πολιτικών ξεπέρασε τα 80 εκατ. ευρώ. Για απλή σύγκριση, το ποσό αυτό δινόταν προ μνημονίων όταν στο κράτος ανήκαν και οι τηλεπικοινωνίες και η ενέργεια, συν τις τράπεζες.
Στη συνέχεια και μέχρι το 2020, η κρατική διαφήμιση ετησίως έφθανε περί τα 30 εκατ. ευρώ. Σταδιακά, με τη διακυβέρνηση της ΝΔ αλλά και με αλλαγές στα πρότυπα της ΕΕ, το πουγκί του λεγόμενου «στενού» δημοσίου τομέα (υπουργεία- κρατικές εταιρείες- αυτοδιοίκηση) αυξανόταν κάθε χρόνο. Τα ποσά αυτά λογίζονται ως καθαρή διαφήμιση στα μίντια, αλλά και για δημόσιες σχέσεις, πληρωμές «ινφλουένσερς», συνέδρια, ημερίδες, έρευνες κοινής γνώμης. Υπουργεία όπως το Υγείας ή το Ανάπτυξης, με πάνω από 25 εκατ. ευρώ ετησίως για «επικοινωνία» υπηρεσιών χωρίς ανταγωνισμό, βρίσκονται ανάμεσα στους μεγαλύτερους διαφημιζόμενους. Μαζί με περιφέρειες όπως αυτή της Αττικής, η οποία διαθέτει 18 εκατ. ευρώ.
Το περιεχόμενο: Η κρατική διαφήμιση διευρύνθηκε με στόχο να υποτάξει στα εκάστοτε κυρίαρχα αφηγήματα, εκτός από τα ΜΜΕ, όλους όσους εντάσσονται στη διαμόρφωση γνώμης και άποψης. Έτσι διασφαλίζεται διπλά ο απόλυτος έλεγχος. Ακόμη και οι ειδήσεις ή τα ρεπορτάζ που δεν είναι αντιγραφή «νον πέιπερ» υπουργείων-υπηρεσιών, στηρίζονται σε έρευνες, σχόλια, απόψεις όσων κυριαρχούν και επηρεάζουν το δημόσιο λόγο και έχουν ενισχυθεί με κρατικό χρήμα επικοινωνίας.
Το πλαίσιο: Μία από τις σημαντικές αλλαγές τα τελευταία έτη είναι ότι η ίδια η ΕΕ, στα πολλά διαφορετικά προγράμματα χρηματοδότησης συμπεριλαμβάνει την κατηγορία της «δημοσιότητας- επικοινωνίας». Τα κονδύλια κατευθύνονται σε διαφορετικούς φορείς ή υπηρεσίες υλοποίησης με απίθανους τίτλους και μη ελέγξιμο περιεχόμενο. Για παράδειγμα, πρόσφατα εγκρίθηκαν 4,9 εκατ. ευρώ μόνο για την «επιτελική δομή ΕΣΠΑ» του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής, ενώ το ίδιο το υπουργείο έχει ελάχιστη διαφήμιση.
Το αποτέλεσμα: Με αυξημένα τα κρατικά κονδύλια επικοινωνίας, οι παραδοσιακές «πληρωμένες καταχωρήσεις» έγιναν η κύρια πηγή στην ενημέρωση. Η κυβέρνηση διαμορφώνει πολλές και διαφορετικές λίστες για τον πλήρη έλεγχο της δημοσιότητας, χωρίς κάποιος να μπορεί να αποδείξει ότι πρόκειται για άμεσο χρηματισμό εταιρειών ή προσώπων.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
- Τον περασμένο Απρίλιο, η Alter Ego του Β. Μαρινάκη ανακοίνωσε αύξηση κερδών προ φόρων και τόκων κατά 108%. Δυόμισι μήνες μετά, το μεγαλύτερο μέρος τους δόθηκε για την εξαγορά της ιστοσελίδας Newsit του Ν. Ευαγγελάτου και του Τlife της Τ. Στεφανίδου. Συγκεκριμένα, δόθηκαν 19,5 εκατ. στον πρώτο και 9 εκατ. στη δεύτερη. Παράλληλα, η Alter Ego συνεχίζει τις συζητήσεις για εξαγορά αθλητικής ιστοσελίδας.
- Η εξαγορά εντάσσεται στη στρατηγική επέκτασης του ομίλου σε όλο το φάσμα των μίντια. Δεν είναι τυχαίο ότι τα διάφορα ΜΜΕ του Μαρινάκη καλύπτουν και υποστηρίζουν πολιτικά τόσο την κυβέρνηση Μητσοτάκη όσο και το χώρο της λεγόμενης «Κεντροαριστεράς». Παράλληλα, ο επιχειρηματίας έκλεισε όλα τα ενεργά μέτωπα πολεμικής με τους αντίπαλους ομίλους. Χαρακτηριστική είναι η συμφωνία του με τον Βαρδινογιάννη για τη διαχείριση των αθλητικών δικαιωμάτων.
- Ρεζίλι για μια ακόμη φορά έγινε η «μονόφθαλμη» Δικαιοσύνη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παρενέβη ζητώντας εξηγήσεις από την κυβέρνηση για τον τρόπο διορισμών μελών στο ΕΣΡ και την Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών. Γι’ αυτό είχε παρέμβει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών με δυο προσφυγές στο ΣτΕ, οι οποίες απορρίφθηκαν ως «απαράδεκτες». Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όμως, είχε άλλη άποψη.
Ματίνα Παπαχριστούδη στο ΠΡΙΝ