Ο απολογισμός μίας αμφιλεγόμενης περιόδου
Αναδημοσίευση από το Ποντίκι -media . Γράφει ο Χρήστος Ιειρίδης
Λήγει τυπικά η πενταετής θητεία του δημοσιογράφου Κωνσταντίνου Ζούλα στη θέση του προέδρου της ΕΡΤ ολοκληρώνεται. Μια περίοδος μάλλον αμφισημίας για την κρατική ραδιοτηλεοπτική επιχείρηση. Αναμφισβήτητα η ΕΡΤ στο διάστημα αυτό από την περιφέρεια του τηλεοπτικού κάδρου, μετατοπίστηκε στο κέντρο του. Για πρώτη φορά έπειτα από περίπου μια 20ετία η ΕΡΤ1 είχε στο πρόγραμμα της όχι μία, αλλά πάνω από τέσσερις ελληνικές σειρές μυθοπλασίας ανα σεζόν, αξιόλογες, αξιοσημείωτες: «Έρημη χώρα», «Απαγορευμένη αγάπη», «Τα καλύτερα μας χρόνια», «Η παραλία», «Ηλέκτρα», «Η Μαρία που έγινε Κάλλας», «Κάνε ότι κοιμάσαι», «Όρκος» κ.ά..
Θα συζητιούνται επίσης (με θετικό πρόσημο) η εκπομπή «Μουσικό κουτί», η σουρεαλιστική μουσική κωμική σειρά «Τα νούμερα», που δεν έτυχε ανανέωσης όμως λόγω κόστους, όπως υποστηρίχθηκε, η εξαιρετική σειρά κοινωνικού-ανθρωποκεντρικού ντοκιμαντέρ «Βιλατζ Γιουνάϊτεντ» της ΕΡΤ3, με άξονα την άσβεστη «φλόγα» του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου μακριά από τα αστικά κέντρα, σε «κουκίδες» στον χάρτη της Ελλάδας, αλλά και η επίσης αξιόλογη «+άνθρωποι» και η ταξιδιωτική-κοινωνική «Νησιά στην άκρη» (επίσης της ΕΡΤ3 και οι δύο), αλλά και η πρωτοπόρος «Πλάνα με ουρά» που επίσης δεν ανανεώθηκε αν και είχε «δρόμο» μπροστά της.
Στην ενημέρωση, εκπομπές όπως η δημοσιογραφική «Φάσμα», «365 στιγμές», «Κεραία», δύσκολα θα τις έβρισκε ο τηλεθεατής στην ιδιωτική τηλεόραση. Στις επιλογές των κρατικών καναλιών προστέθηκε το αμιγώς ενημερωτικό ERTNews. Αναβαθμίστηκε και έγινε σημείο αναφοράς η δωρεάν ιντερνετική πλατφόρμα ERTFLIX, έχοντας κατά περίσταση και po up κανάλια όπως για παράδειγμα το θεματικό κανάλι για τη Eurovision αλλά και το ERTKids. Συστήθηκε η αντίστοιχη ραδιοφωνική πλατφόρμα ERTECHO και εμπλουτίστηκε με θεματικά ιντερνετικά ραδιόφωνα (Zeppelin, Maestro, deftero laika, deftero paradosiaka κ.α.) αλλά και με pop up θεματικούς ραδιοσταθμούς (πχ για τα Χριστούγεννα, το καλοκαίρι). Η ΕΡΤ εξάλλου, επανέκαμψε στις μεταδόσεις αθλητικών διοργανώσεων. Πάντως στην κάλυψη του Παγκόσμιου Κυπέλλου Κολύμβησης (Οκτώβριος 2023) που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, μάλλον «βούλιαξε».
Το «στοίχημα» της ενημέρωσης κατά μια εκδοχή κερδήθηκε. Ωστόσο είναι πολλά τα περιστατικά που δίνουν τροφή να αμφισβητείται η ανεξαρτησία, αμεροληψία και αντικειμενικότητα της ΕΡΤικής ενημέρωσης.
Η ΕΡΤ με εισήγηση του προέδρου της Κωνσταντίνου Ζούλα το Νοέμβριο του 2019 ανακάλεσε προηγούμενη απόφασή της και απέσυρε τη συμμετοχή της στην παραγωγή της ταινίας του Γιώργου Αυγερόπουλου, «Agora II-Δεσμώτες» με θέμα την οικονομική κρίση, θέτοντας θεμελιώδη ερωτήματα για το μέλλον της Ελλάδας του αλλά και της Ευρώπης.
Αρχές Φεβρουαρίου 2021 σάλος προκλήθηκε εξαιτίας ανυπόγραφου σημειώματος με «οδηγίες» για την κάλυψη στις ΕΡΤικές ειδήσεις του γεύματος του πρωθυπουργού στην Ικαρία πλαίσιο επίσκεψης του, ενώ ήταν σε ισχύ περιοριστικά μέτρα για συναθροίσεις εξαιτίας της Πανδημίας, και την κάλυψη της υπόθεσης του Δημήτρη Λιγνάδη, καταδικασμένου για δύο βιασμούς ανηλίκων, το οποίο έφερε στη δημοσιότητα ο δημοσιογράφος Χρήστος Ξανθάκης.
Ωστόσο ο γενικός διευθυντής ενημέρωσης της ΕΡΤ, Φώτης Καφαράκης, μέσω ανάρτησης στο προφίλ του στο Facebook, διεύψευσε κατηγορηματικά τα περί λογοκρισίας, παραθέτοντας μάλιστα και στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το σχετικό ρεπορτάζ προβλήθηκε κανονικά σε όλα τα δελτία ειδήσεων της Δημόσιας Τηλεόρασης. Πράγματι το επίμαχο ρεπορτάζ προβλήθηκε με χρονοδιαφορά, όπως υποστηρίχθηκε, επειδή υπήρχαν αυτόπτες μάρτυρες και βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μέσα Απριλίου 2021 με αφορμή το σατιρικό τραγούδι «Κουκουλοφόρος» το οποιο ερμήνευσε ο τραγουδιστής Σπύρος Γραμμένος στην εκπομπή «ΦΛΕΡΤ», κλήθηκε σε απολογία η αρχισυντάκτρια της εκπομπής, Γιώτα Παπά, επειδή εκείνη το ζητήσει στον αέρα της εκπομπής. Είχε προηγηθεί παρέμβαση μέσω επερώτησης στη Βουλής των βουλευτών της ΝΔ, ΔημήτρηΜαρκόπουλου και Θανάση Πλεύρη, αξιώνοντας μεταξύ άλλων να γίνεται έλεγχος στο περιεχόμενο εκπομπών της ΕΡΤ.
Κι ύστερα ήρθε κι έσκασε, με αφορμή την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η περίπτωση του ανταποκριτή στη Μόσχα που ενημέρωνε όμως από την… Αθήνα.
Τέλος Ιουλίου 2023, η ΕΡΤ αν και είχε αποκλειστικά πλάνα από την πτώση και συντριβή του μοιραίου Canadair που επιχειρούσε σε πυρκαγιά στην Κάρυστο, το σχετικό ρεπορτάζ για ανεξήγητο λόγο μεταδόθηκε με 18 λεπτά καθυστέρηση προκαλώντας την αντίδραση των εργαζόμενων στη εταιρεία. Σε ανακοίνωση τους ανέφεραν μεταξύ άλλων «Σε ποιο κανάλι σε ολόκληρο τον κόσμο; Σε ποιο κανάλι σε όλη την Ελλάδα; Σε ποιο κανάλι αποκλειστικά ειδησεογραφικό 24/7, θα είχαν γνώση και καταγραφή ενός τέτοιου γεγονότος και θα καθυστερούσαν 18 ολόκληρα λεπτά για να μεταδώσουν την είδηση, υπονομεύοντας την αμεσότητα του καναλιού;
Για την ιστορία, το συμβάν έγινε 14:52 και γνωστοποιήθηκε από το ERTNEWS στις 15.09, δηλαδή 18 λεπτά μετά την καταγραφή του και 9 λεπτά μετά την έναρξη του Δελτίου των 15.00 και αφότου είχε γίνει γνωστό από τα άλλα τηλεοπτικά και διαδικτυακά μέσα. Πείτε μας κ. Ζούλα εσείς και οι συνεργάτες σας σε ποιο κανάλι δεν θα υπήρχε μια παραίτηση;».
Πιο πρόσφατα, τέλος Φεβρουαρίου 2024, στις εκδηλώσεις μνήμης για την εθνική τραγωδία στα Τέμπη, η ΕΡΤ «ξέχασε» -και δεν ήταν η πρώτη φορά- να καλύψει εκείνη που είχε πραγματοποιηθεί στις Σέρρες, είχε όμως υπολογίσει τον αγώνα Πανσερραϊκού–ΠΑΟΚ την ίδια ημέρα, προκαλώντας την αντίδραση της ΕΣΗΕΘ, η οποία επισήμανε πως η δεοντολογία δεν τηρήθηκε.
Λίγο αργότερα (Ιούνιος 2024) από την ΕΡΤική -τηλεοπτική- ενημέρωση δεν αξιοποιήθηκε ρεπορτάζ από εκδήλωση του Συλλόγου «Τέμπη 23-2-2023»στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας. Το θέμα διοχετεύθηκε στην ιστοσελίδα στο σάιτ ertnews.gr.
Από τα αξιομνημόνευτα η απώλεια της είδησης για την επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Πεκίνο για οικονομικούς λόγους.
Η ΕΡΤ βρέθηκε στο «επίκεντρο» αντιδράσεων πιο πρόσφατα με αφορμή το απρογραμμάτιστο ταξίδι του προέδρου της στο Μάλμε για τη Eurovision.
Τα οικονομικά της ΕΡΤ αποτελούν άλλη μια περιοχή με «σκιές». Δεν είναι τυχαία η ενεργοποίηση της Οικονομικής Αστυνομίας, με το φάκελο της υπόθεσης να έχει διαβιβαστεί στον αρμόδιο εισαγγελέα.
Στο προσκήνιο ήρθε ζήτημα για επισφάλειες ποσών που δεν έχουν εισπραχθεί από το ανταποδοτικό τέλος, αλλά και για οικονομικό έλεγχο από ορκωτούς λογιστές, ενώ στο εσωτερικο του ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού ακούγοντας φωνές που έκαναν λόγο για πάρτι προσλήψεων ενώ μόνιμο προσωπικό βρισκόταν στον «πάγο».
Περίπου 10 μήνες αργότερα, τέλος Μαϊου 2024 τα σωματεία εργαζομένων στην εταιρεία προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη για τον τρόπο διοίκησης και διαχείρισης της δημόσιας τηλεόρασης, από τον πρόεδρο (και ως πρόσφατα διευθύνοντα σύμβουλο) Κωνσταντίνο Ζούλα.
Μέσα σε όλα στο πλαίσιο ανασχεδιασμών απονευρώθηκε η ΕΡΤ2 και αλλοιώθηκε ο χαρακτήρας της ΕΡΤ3, καταργήθηκαν εκπομπές εσωτερικής παραγωγής και μετατράπηκαν σε μικτές παραγωγές με υπερπολλαπλάσιο κόστος, όπως για παράδειγμα οι θεματικές «Η αυλή των χρωμάτων» και «Europe», ενώ δίδονταν λαβές για να εκδηλώνονται αντιδράσεις στους κόλπους της ΕΡΤ ότι εκχωρείται σε ιδιώτες.