60 οργανώσεις δημοσιογράφων-και η ΕΣΗΕΑ ανάμεσα τους- ζητούν αναστολή σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ, κυρώσεις για τις δολοφονίες δημοσιογράφων

Αγαπητέ Ύπατη Εκπρόσωπε / Αντιπρόεδρε Borrell και Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο Dombrovskis,

Οι οργανώσεις μας ζητούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα κατά της άνευ προηγουμένου δολοφονίας δημοσιογράφων από τις ισραηλινές αρχές και άλλων παραβιάσεων της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, παραβιάσεις του Ισραήλ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο (ΔΑΔ). Αυτές αποτελούν μέρος εκτεταμένων και συστηματικών καταχρήσεων που διαπράττουν οι ισραηλινές αρχές στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ και αλλού, όπως τεκμηριώνεται ή αναγνωρίζεται από ισραηλινές, παλαιστινιακές και διεθνείς ΜΚΟ, εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, το Διεθνές Δικαστήριο και σε αίτημα εντάλματος σύλληψης από τον Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Αυτές οι παραβιάσεις θα πρέπει να πυροδοτήσουν την αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ και περαιτέρω στοχευμένες κυρώσεις της ΕΕ κατά των υπευθύνων. Δυστυχώς, οι κυβερνήσεις της ΕΕ των 27 δεν έχουν ακόμη ομόφωνα αναγνωρίσει, αποδώσει και καταδικάσει τα εγκλήματα των ισραηλινών δυνάμεων στη Γάζα .

Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν μαχητές υπό την ηγεσία της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς πραγματοποίησαν πολυάριθμες και συντονισμένες επιθέσεις σε αμάχους στο Ισραήλ, η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει λάβει μια άνευ προηγουμένου σειρά μέτρων για να περιορίσει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης που ουσιαστικά είχε ως αποτέλεσμα την εγκαθίδρυση καθεστώτος λογοκρισίας. Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης από τις ισραηλινές αρχές που απαιτούν επείγουσα δράση περιλαμβάνουν:

Πρωτοφανείς δολοφονίες δημοσιογράφων : Οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής Προστασίας των Δημοσιογράφων (CPJ), των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (IFJ) έχουν καταγράψει τις δολοφονίες περισσότερων από 100 Παλαιστινίων δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης  στη Γάζα , καθώς και δύο Ισραηλινούς και τρεις Λιβανέζους δημοσιογράφους, από τις 7 Οκτωβρίου, γεγονός που την καθιστά την πιο θανατηφόρα περίοδο για τους δημοσιογράφους κατά τις δεκαετίες που αυτές οι οργανώσεις συγκεντρώνουν δεδομένα. Πολλοί από αυτούς τους δημοσιογράφους φορούσαν διακριτικά τύπου όταν σκοτώθηκαν. Ο αποδεκατισμός και ο εκτοπισμός του δημοσιογραφικού σώματος της Γάζας σημαίνει ότι έχουν απομείνει λιγότεροι ντόπιοι δημοσιογράφοι για να αναφέρουν τις εχθροπραξίες στη Γάζα.

Στοχευμένες δολοφονίες δημοσιογράφων : Η CPJ διαπίστωσε ότι οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) στόχευσαν άμεσα και σκότωσαν τουλάχιστον πέντε δημοσιογράφους ¹ , και η CPJ ερευνά τουλάχιστον 10 άλλους θανάτους που υποδηλώνουν πιθανή στόχευση των IDF ² . Άλλοι οργανισμοί όπως η RSF πιστεύουν ότι ο αριθμός των στοχευμένων δολοφονιών μπορεί να είναι υψηλότερος . Η τεκμηρίωση και η επαλήθευση των λεπτομερειών που είναι απαραίτητες για να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι έχει σημειωθεί στόχευση, ενώ η πρόσβαση στη Γάζα είναι περιορισμένη και οι συνθήκες αναφοράς παραμένουν άθλιες, είναι δύσκολη. Η στοχευμένη ή αδιάκριτη δολοφονία δημοσιογράφων, εάν διαπράττεται εσκεμμένα ή απερίσκεπτα, είναι έγκλημα πολέμου. Σε μία από αυτές τις επιθέσεις, με χτύπημα τανκς του IDF σκότωσε τον δημοσιογράφο του Reuters Issam Abdallah στο νότιο Λίβανο στις 13 Οκτωβρίου, όπως τεκμηριώνεται από εκτεταμένες ανεξάρτητες έρευνες από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μέσων ενημέρωσης και υποστηρίζεται από εκτενή ιατροδικαστική ανάλυση βίντεο . ³

Απαγόρευση πρόσβασης ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Γάζα : Ενώ ορισμένοι περιορισμοί στο ρεπορτάζ είναι συνηθισμένοι στον πόλεμο, η αποτελεσματική πλήρης απαγόρευση εισόδου δημοσιογράφων στη Γάζα —τόσο ξένων υπηκόων όσο και Ισραηλινών και Παλαιστίνιων δημοσιογράφων— είναι πρωτοφανής στη σύγχρονη εποχή. Οι δημοσιογράφοι μπόρεσαν να αναφέρουν από την πρώτη γραμμή σχεδόν σε κάθε μεγάλη σύγκρουση τις τελευταίες τρεις δεκαετίες: από την Ουκρανία έως τη Ρουάντα. Συγκριτικά, παρά το γεγονός ότι το γραφείο Τύπου της ισραηλινής κυβέρνησης εξέδωσε διαπιστευτήρια μέσων σε περίπου 2.800 διεθνείς δημοσιογράφους για να εισέλθουν στο Ισραήλ από την έναρξη της σύγκρουσης, μόνο σε επιλεγμένους δημοσιογράφους επιτρεπόταν η είσοδος στη Λωρίδα της Γάζας — όλα υπό ισραηλινή στρατιωτική συνοδεία και με περιορισμούς στο ρεπορτάζ . ⁴ Κατά συνέπεια, περισσότερα από 70 ειδησεογραφικά μέσα και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ζήτησαν πρόσφατα από το Ισραήλ να παραχωρήσει ανεξάρτητη πρόσβαση στη Γάζα.

Ρεκόρ αυθαίρετης κράτησης : Από τις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ έχει συλλάβει τουλάχιστον 49 δημοσιογράφους και εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης —συχνά χωρίς κατηγορία— σε αυτό που οι ίδιοι και οι δικηγόροι τους λένε ότι είναι αντίποινα για τη δημοσιογραφία και τα σχόλιά τους. Τουλάχιστον 13 κρατούνται υπό διοικητική κράτηση, μια πολιτική σύμφωνα με την οποία ένας στρατιωτικός διοικητής μπορεί να κρατήσει ένα άτομο χωρίς κατηγορία, συνήθως για έξι μήνες, με την αιτιολογία ότι το εμποδίζει να διαπράξει μελλοντικό αδίκημα, και παρατείνεται απεριόριστες φορές. Η χρήση της διαδικασίας έχει επανειλημμένα κηρυχθεί μορφή αυθαίρετης κράτησης από τον ΟΗΕ .

Αναγκαστική εξαφάνιση : Οι Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι Nidal Al-Wahidi και Haitham Abdelwahid κρατούνται από τις ισραηλινές αρχές από τις 7 Οκτωβρίου, ενώ έκαναν ρεπορτάζ για την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ. Έκτοτε, οι ισραηλινές αρχές αρνήθηκαν να αποκαλύψουν πληροφορίες σχετικά με το πού βρίσκονται, τους νομικούς λόγους για τη σύλληψή τους ή ακόμη και την επιβεβαίωση ότι είναι ακόμα ζωντανοί.

Ισχυρισμοί για βασανιστήρια και κακομεταχείριση : Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός καταγγελιών από δημοσιογράφους για βασανιστήρια και κακομεταχείριση ενώ συλλαμβάνονται ή κρατούνται από τις ισραηλινές αρχές. Ενώ η έλλειψη πρόσβασης στη Γάζα παρεμποδίζει την ικανότητα των ερευνητικών οργανισμών να επιβεβαιώνουν ανεξάρτητα αυτές τις μαρτυρίες, αυτές είναι συνεπείς με τα στοιχεία συστημικής κακομεταχείρισης κρατουμένων υπό ισραηλινή κράτηση που τεκμηριώνονται από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τα Ηνωμένα Έθνη .

Λογοκρισία και τρομακτικοί περιορισμοί της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης : Γενικότερα, τα νομικά εμπόδια και οι σημαντικές βλάβες στην ανεξάρτητη κάλυψη ΜΜΕ στο Ισραήλ και στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη έχουν επεκταθεί από τις 7 Οκτωβρίου. Στο Ισραήλ, η ελευθερία του Τύπου έχει περιοριστεί από έναν αυξανόμενο αριθμό απαγορευμένων άρθρων, από τη ρητορική κυβερνητικών αξιωματούχων κατά του Τύπου, προσπάθειες ελέγχου των ειδησεογραφικών πρακτορείων και επιθέσεις ή απειλές  σε Ισραηλινούς δημοσιογράφους. Τον Απρίλιο του 2024, το Ισραήλ ψήφισε επίσης νόμο που εξουσιοδοτεί την κυβέρνηση να απαγορεύσει προσωρινά τη μετάδοση διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων στο Ισραήλ εάν θεωρηθούν απειλή για την εθνική ασφάλεια, με αποτέλεσμα το κλείσιμο του Al Jazeera εντός του Ισραήλ. Τον Μάιο του 2024, το Ισραήλ κατέσχεσε προσωρινά εξοπλισμό από το Associated Press για την παροχή ζωντανών ροών βίντεο στο Al Jazeera. Υπάρχουν επίσης συνεχείς διακοπές λειτουργίας του Διαδικτύου που εμποδίζουν τις ειδήσεις και τις μαρτυρίες από τη Γάζα να φτάσουν στον έξω κόσμο, εκτενείς ισχυρισμοί για παρενόχληση και εκφοβισμό και αναφορές ότι περισσότερα από 50 γραφεία μέσων ενημέρωσης καταστράφηκαν στη Γάζα.

Αποτυχία έρευνας ή ευθύνης των δραστών : Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καμία από αυτές τις επιθέσεις, δολοφονίες ή άλλες αναφορές κακοποίησης δημοσιογράφων δεν διερευνήθηκε με διαφάνεια ή διεξοδική έρευνα από το IDF. Το IDF έχει ένα μακροχρόνιο μοτίβο ατιμωρησίας που προηγείται της τρέχουσας σύγκρουσης: τον Μάιο του 2023, το CPJ κατέγραψε τουλάχιστον 20 δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν από το IDF τα τελευταία 22 χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανο-Παλαιστίνιας δημοσιογράφου Shireen Abu Akleh , και κανείς δεν κατηγορηθηκε ή κλήθηκε να λογοδοτήσει για το θάνατό τους.

Οι δημοσιογράφοι διαδραματίζουν απαραίτητο ρόλο στην τεκμηρίωση και την αναφορά εγκλημάτων πολέμου και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το σωρευτικό αποτέλεσμα αυτών των καταχρήσεων είναι η δημιουργία των συνθηκών για ένα κενό πληροφοριών, προπαγάνδα και παραπληροφόρηση. Ενώ το Ισραήλ υποστηρίζει ότι οι ενέργειές του είναι να κρατά τους λαούς του ασφαλείς, η ιστορία δείχνει ότι η λογοκρισία και η άρνηση του δικαιώματος στην πληροφόρηση είναι μια εσφαλμένη πορεία προς την ειρήνη ή την ασφάλεια.

Ως εκ τούτου, σας γράφουμε σήμερα για να ζητήσουμε την αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης Ισραήλ/ΕΕ με την αιτιολογία ότι έχει παραβιάσει τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα και το ποινικό δίκαιο και για την υιοθέτηση στοχευμένων κυρώσεων εναντίον αξιωματούχων του IDF και άλλων υπευθύνων. 

Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει κατηγορηματικά και δημόσια να ζητήσουν από το Ισραήλ να ικανοποιήσει τις ακόλουθες απαιτήσεις για την ελευθερία του Τύπου:

• Να άρει τον αποκλεισμό σε διεθνείς, Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους δημοσιογράφους για ανεξάρτητη πρόσβαση στη Γάζα.
• Να ανακαλέσει τη νομοθεσία που επιτρέπει στην κυβέρνηση να κλείνει ξένα ΜΜΕ και να απέχει από κάθε περαιτέρω νομικό ή ρυθμιστικό περιορισμό των λειτουργιών των μέσων ενημέρωσης.
• Να απελευθερωθούν όλους τους Παλαιστίνιους δημοσιογράφους από τη διοικητική κράτηση ή όσους κρατούνται χωρίς κατηγορία.
• Να αποκρουστεί η αδιάκριτη και εσκεμμένη δολοφονία δημοσιογράφων.
• Να δοθεί εγγύηση για την ασφάλεια όλων των δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας παράδοσης εξοπλισμού συλλογής ειδήσεων και εξοπλισμού ασφαλείας σε δημοσιογράφους στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.
• Να επιτραπεί σε όλους τους δημοσιογράφους που θέλουν να απομακρυνθούν από τη Γάζα να το κάνουν.
• Να μεταρρυθμιστούν με διαφάνεια οι διαδικασίες έρευνας για να διασφαλίσει ότι όλες οι έρευνες για εικαζόμενα εγκλήματα πολέμου, την εγκληματική συμπεριφορά ή τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα είναι άμεσες, ενδελεχείς, αποτελεσματικές, διαφανείς, ανεξάρτητες και σύμφωνες με τις διεθνώς αποδεκτές πρακτικές. Οι έρευνες για καταχρήσεις σε βάρος δημοσιογράφων πρέπει στη συνέχεια να διεξαχθούν αμέσως σύμφωνα με αυτές τις διαδικασίες.
• Να επιτρέπεται στους διεθνείς ερευνητές και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών εισηγητών των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), των ερευνητών για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και της Ανεξάρτητης Διεθνούς Επιτροπής Ερευνών του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και το Ισραήλ, απεριόριστη πρόσβαση στο Ισραήλ και στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη διερεύνηση ύποπτων παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου από όλα τα μέρη.

Σας ευχαριστούμε για την εξέταση των αιτημάτων μας.

Υπογεγραμμένο: 

1. Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (AEJ-Βουλγαρία)
2. Ένωση Δημοσιογράφων Αλβανίας (AJA, Αλβανία)
3. Ένωση Πολωνών Δημοσιογράφων (SDP, Πολωνία)
4. Ένωση Επαγγελματιών Δημοσιογράφων Αλβανίας (APJA, Αλβανία)
5. Ένωση Δημοσιογράφων BH (BHJA, Βοσνία-Ερζεγοβίνη)
6. Cairo Institute for Human Rights Studies (CIHRS)
7. CFDT-Δημοσιογράφοι (Γαλλία)
8. Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων
9. Community Media Forum Europe
10. Κροατική Ένωση Δημοσιογράφων (CJA, Κροατία)
11. Δανική Ένωση Δημοσιογράφων (DJ, Δανία)
12. (Το) Ίδρυμα Daphne Caruana Galizia
13. Εργατικό Σωματείο Τύπου DISK (DİSK Basın-İş, Τουρκία)
14. Ολλανδική Ένωση Δημοσιογράφων (NVJ, Ολλανδία)
15. Εσθονική Ένωση Δημοσιογράφων
16. Δίκτυο Ηθικής Δημοσιογραφίας (EJN)
17. Δικαιώματα EuroMed
18. Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης (ECPMF)
19. Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ)
20. Ομοσπονδία Συνδέσμων Δημοσιογράφων της Ισπανίας (Federación de Asociaciones de Periodistas de España, FAPE, Ισπανία)
21. Free Press Unlimited (FPU)
22. Γενική Ένωση Επαγγελματιών Δημοσιογράφων στο Βέλγιο (AGJPB/AVBB, Βέλγιο)
23. Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW)
24. Ουγγρική Ένωση Τύπου (HPU, Ουγγαρία)
25. IFEX
26. Ένωση Ανεξάρτητων Δημοσιογράφων Σερβίας (NUNS, Σερβία)
27. Ανεξάρτητο Συνδικάτο Δημοσιογράφων και Εργαζομένων στα ΜΜΕ (SSNM, Βόρεια Μακεδονία)
28. Ευρετήριο για τη λογοκρισία
29. Ινστιτούτο Μαλτέζων Δημοσιογράφων (IGM)
30. Διεθνής Ομοσπονδία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (FIDH)
31. Διεθνής υποστήριξη μέσων (IMS)
32. Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI)
33. Ένωση Δημοσιογράφων Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (JUADN, Ελλάδα)
34. Ένωση Δημοσιογράφων Τουρκίας (TGS, Τουρκία)
35. Ένωση Επαγγελματιών Δημοσιογράφων Λουξεμβούργου (Association luxembourgeoise des gazetares professionnels, ALJP, Λουξεμβούργο)
36. Media Diversity Institute
37. Εθνική Ομοσπονδία Ιταλικού Τύπου (FNSI, Ιταλία)
38. Εθνική Ένωση Δημοσιογράφων – Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας (Syndicat National des Journalistes – Confédération Générale du Travail, SNJ-CGT, Γαλλία)
39. Εθνική Ένωση Δημοσιογράφων της Ουκρανίας
40. Νορβηγική Ένωση Δημοσιογράφων (Norsk Journalistlag, Νορβηγία)
41. OBC Transeuropa (OBCT)
42.  Ossigeno.info
43. Ίδρυμα Τύπου του Πακιστάν (PPF)
44. Ένωση Περιοδικού & Ηλεκτρονικού Τύπου (ΕΣΠΗΤ, Ελλάδα)
45. Πορτογαλική Ένωση Δημοσιογράφων (SinJor)
46. Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF)
47. Rory Peck Trust
48. Ένωση Δημοσιογράφων Σερβίας (Σίνος, Σερβία)
49. Σλοβενική Ένωση Δημοσιογράφων (Društvo Novinarjev Slovenije, DNS, Σλοβενία)
50. Ένωση Δημοσιογράφων της Σλοβενίας (SNS, Σλοβενία)
51. Οργανισμός Μέσων Ενημέρωσης Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEEMO)
52. Ισπανική Ομοσπονδία Συνδικάτων Δημοσιογράφων (Federación de Sindicatos de Periodistas, FeSP, Ισπανία)
53. Σουηδική Ένωση Δημοσιογράφων (Σουηδία)
54. Συνδικάτο Πολιτισμού, Τέχνης και Μέσων Ενημέρωσης (UGS-Nezavisnost, Σερβία)
55. Συνδικάτο Κροατών Δημοσιογράφων (TUCJ, Κροατία)
56. Συνδικάτο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Μαυροβουνίου (TUMM, Μαυροβούνιο)
57. Ένωση Τούρκων Δημοσιογράφων (GCD, Τουρκία)
58. Ένωση Βούλγαρων Δημοσιογράφων (SBJ, Βουλγαρία)
59. Ένωση Δημοσιογράφων στη Φινλανδία
60. Ένωση Δημοσιογράφων Ανδαλουσίας (SPA-FeSP, Ισπανία)

Δείτε εδώ αναλυτικά τις επιθέσεις Ισραήλ κατά δημοσιογράφων