Ματίνα Παπαχριστούδη στο ΠΡΙΝ του Σαββατοκύριακου
Ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε πως η Ρωσία διεξάγει έναν «πληροφοριακό πόλεμο», χαρακτηρίζοντας τα Μέσα Ενημέρωσης «όπλα στο οικοσύστημα χειραγώγησης του Κρεμλίνου». Η δήλωση έγινε ως απάντηση στην ευρεία κριτική για την απαγόρευση των ρώσικων RT και Sputnik, η οποία απειλεί την ελευθερία της ενημέρωσης στην Ευρώπη. Με αυτή την απαγόρευση άρχισε ένας ευρύς πόλεμος για τον έλεγχο της πληροφόρησης σε όλο τον πλανήτη, με μοναδικό χαμένο την ουδέτερη, αποστασιοποιημένη ενημέρωση, τον πλουραλισμό, τη διακίνηση ειδήσεων από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές. Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος πιστοποίησε πως και για το καθεστώς της ΕΕ τα δυτικά ΜΜΕ είναι επίσης «όπλο χειραγώγησης» και έτσι ακριβώς τα χρησιμοποιεί και το ίδιο.
Στις 15 ημέρες «προπαγάνδας για τον πόλεμο» μαθαίνουμε πως:
Τα κρατικά ρώσικα Μέσα αποκλείστηκαν από τις δορυφορικές πλατφόρμες ASTRA, Sky, SES, από τις διαδικτυακές πλατφόρμες Facebook, YouTube, Twitter, Google, Apple. Η Ρωσία απάντησε με αποκλεισμό όλων των δυτικών ΜΜΕ, το BBC, η TV Monde, η Deutsche Welle έκλεισαν τις δημοσιογραφικές υπηρεσίες τους στη Μόσχα, το Κρεμλίνο ψήφισε σκληρό νόμο με πρόβλεψη φυλάκισης έως και 15 έτη σε όσους αντιδρούν στην επίσημα χαρακτηριζόμενη «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» και μιλάνε για πόλεμο. Σε όλες τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης απαγορεύτηκε η πληροφόρηση από τη Ρωσία, στην Τσεχία ο γενικός εισαγγελέας ανακοίνωσε ενεργοποίηση του ποινικού κώδικα, με ποινή φυλάκισης 3 ετών σε όποιον μεταφέρει τη «ρώσικη προπαγάνδα». Στην Ελλάδα, απειλούνται με ανάκληση διαπιστεύσεων οι συντάκτες που εργάζονται στα ρώσικα ΜΜΕ.
Τη δημοσιογραφική ενημέρωση από τα μίντια αντικατέστησαν επίσημοι κρατικοί ή ανώνυμοι λογαριασμοί «ειδήσεων» στο TikTok ή το Instagram, που διακινούν ταχύτατα ψευδή κατασκευασμένα βίντεο-ρεπορτάζ. Οι ανταποκρίσεις απεσταλμένων των ΜΜΕ έχουν περιορισμένη «ορατότητα», αναλόγως του τόπου στον οποίο βρίσκονται. Υπάρχει απόλυτα ελεγχόμενη πληροφόρηση για όλες τις επιχειρήσεις, οι εικόνες που μεταδίδονται είναι οι ίδιες και οι ίδιες, ενώ η ιδεολογική τοποθέτηση του Μέσου λειτουργεί ως ένα επιπλέον φίλτρο.
Η αποδοχή του νέου Δόγματος ολοκληρωτισμού στη διακίνηση της πληροφορίας και από τις δυο αντιμαχόμενες πλευρές, έφερε πολύ γρήγορα την ήττα για τη δημοσιογραφία και την ενημέρωση. Νικητής στον “πληροφοριακό πόλεμο” ήδη αναδείχθηκαν τα fake news, τα ψευδή κατασκευασμένα βίντεο, η βιντεοσκηνοθεσία “γεγονότων” που παράγουν καθημερινά και ανεξέλεγκτα ειδήσεις για τα ίδια τα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους, με αποτέλεσμα το κοινό να μην γνωρίζει ποια είναι η πραγματικότητα και η αλήθεια.
Σφόδρα ενοχλημένα, λέει, είναι τα τηλεοπτικά κανάλια των ολιγαρχών της εγχώριας ενημέρωσης από την μεγάλη άνοδο ποσοστών τηλεθέασης του Open. Το κανάλι με την σαφή επιλογή του να διατηρήσει την πληροφόρηση και των δυο αντιμαχόμενων πλευρών, διπλασίασε στις μετρήσεις του δείγματος της Nielsen, το μέσο όρο της εβδομάδας από το 5% στο 10,6% ενώ το κεντρικό δελτίο ειδήσεων καθημερινά βρίσκεται στις πρώτες θέσεις.
Χαμένοι στη μάχη τηλεθέασης είναι ο ΣΚΑΙ και η κρατική ΕΡΤ ενώ ήδη όλα τα κανάλια επέστρεψαν στη μετάδοση των ψυχαγωγικών προγραμμάτων τους. Η πτώση ειδικά για την κρατική ΕΡΤ είναι μεγάλη και στο μέγαρο Μαξίμου εκφράζεται έντονη δυσαρέσκεια. Η διοίκηση της δημιούργησε ένα νέο κανάλι, το ert news το οποίο ανέβασε στη θέση της Deutsche Welle την οποία κατάργησε και το οποίο δεν είναι προσβάσιμο σε όλη την Ελλάδα. Επιπλέον εκτός από την ενημέρωση από την Ουκρανία, μεταδίδει εικόνες χωρίς ρεπορτάζ, γεγονός που εντείνει την ανυποληψία του.