Θέμα στις “Όψεις” του ΕΤΕRΟΝ η έμφυλη βία και η γυναικοκτονία. Τα πολύ ενδιαφέροντα άρθρα τα διαβάζετε εδώ: Όψεις | Γυναικοκτονία
Οι γυναικοκτονίες μάς απασχολούν γιατί αποτελούν την πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας και θα συνεχίσουν να μας απασχολούν μέχρις ότου ληφθούν γενναία μέτρα για την αναγνώριση και εξάλειψη τους.
Σήμερα, με αφορμή τη φετινή 8η Μάρτη, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, εγκαινιάζουμε τις «Όψεις», τους μηνιαίους φακέλους του Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή, επιλέγοντας για την πρώτη έκδοση να εστιάσουμε στις γυναικοκτονίες.
Οι «Όψεις» Μαρτίου είναι αφιερωμένες στην έμφυλη βία και τις γυναικοκτονίες, φιλοδοξώντας με το υλικό τους να αναδείξουν πτυχές του προβλήματος που δεν είναι ορατές, να διερευνήσουν σε βάθος το συγκεκριμένο ζήτημα και μέσα από στοιχεία και αναλύσεις να συμβάλλουν στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και την κοινωνική αλλαγή. Σκοπός είναι να δοθεί ορατότητα στις ίδιες τις γυναίκες, αλλά και σε ένα «καθημερινό» φαινόμενο που, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία, είναι ιδιαίτερα διευρυμένο στην ελληνική κοινωνία.
Κάθε 11 λεπτά που περνούν μία γυναίκα δολοφονείται σε όλο τον κόσμο από έναν ερωτικό σύντροφο, έναν πρώην ή νυν σύζυγο ή κάποιο μέλος της οικογένειας. Δολοφονείται μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκα.
Η λέξη «γυναικοκτονία» μπήκε πιο έντονα στη ζωή μας το τελευταίο έτος, μολονότι ως όρος έχει υιοθετηθεί από φεμινιστικές και γυναικείες οργανώσεις για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες. Το 2021 δολοφονήθηκαν τριάντα1 γυναίκες στην Ελλάδα, με τους θύτες να είναι στην πλειονότητα τους νυν/πρώην σύζυγοι ή σύντροφοι. Ο αριθμός των δολοφονημένων γυναικών, αν και φαίνεται κατά πολύ αυξημένος συγκριτικά με τα διαθέσιμα στοιχεία των προηγούμενων δύο ετών,2 δεν είναι αντιπροσωπευτικός καθώς στη χώρα δεν υπάρχει ένας επίσημος κρατικός φορέας, επιφορτισμένος με τη συλλογή και καταγραφή των δεδομένων που αφορούν τους φόνους γυναικών εξαιτίας του φύλου τους. Αυτές αντιμετωπίζονται ως γενικώς ανθρωποκτονίες, τόσο στο στάδιο συλλογής στοιχείων όσο και σε ποινικό επίπεδο, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την καταγραφή της έκτασης και της φύσης του προβλήματος, καθώς και απαγορευτικές τις όποιες συγκρίσεις μεταξύ διαφορετικών ετών.
Το κενό της Πολιτείας έχουν αναλάβει να καλύψουν οργανώσεις και φορείς, όπως το Ελληνικό Τμήμα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τη Γυναικοκτονία, το οποίο τα τελευταία τρία χρόνια έχει ξεκινήσει τη συλλογή και ανάλυση των κοινωνικών χαρακτηριστικών των γυναικοκτονιών στη χώρα. Επιπλέον, η ανησυχητική αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, εξαιτίας (και) της πανδημίας, για μέρος των οποίων υπάρχουν καταγεγραμμένα επίσημα στατιστικά στοιχεία,3 καθιστά το αίτημα για τη νομική αναγνώριση του όρου «γυναικοκτονία» όλο πιο επίμονο και επιτακτικό. Ζητείται από μεγάλο μέρος της κοινωνίας και ακούγεται δυνατά στις μαζικές κινητοποιήσεις γυναικών στους δρόμους της χώρας. Διατυπώνεται και από κόμματα της αντιπολίτευσης στη Βουλή,4 μέσω παρεμβάσεων και κατάθεσης τροπολογιών.
Γιατί όμως μάς απασχολούν οι γυναικοκτονίες; Οι γυναικοκτονίες μάς απασχολούν γιατί αποτελούν την πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας και θα συνεχίσουν να μας απασχολούν μέχρις ότου ληφθούν γενναία μέτρα για την αναγνώριση και εξάλειψη τους. Η αναγνώριση της έννοιας «γυναικοκτονία» αποτελεί το πρώτο, αναγκαίο, βήμα προκειμένου να δώσει ορατότητα στο φαινόμενο της έμφυλης βίας και να συμβάλει στην αναγνώριση και αντιμετώπιση του θέματος, την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και την άσκηση πίεσης για ανάληψη δράσης.