Το Πριν σας προσκαλεί στην εκδήλωση τιμής και μνήμης που διοργανώνει, για τον Γιώργο Δελαστίκ και την αξεπέραστη προσφορά του στη μαχόμενη δημοσιογραφία, στην Αριστερά, στην υπόθεση της κομμουνιστικής απελευθέρωσης και, φυσικά, στο ίδιο το Πριν.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί αυτή την Κυριακή 31 Οκτωβρίου στις 11 π.μ στο Συνεδριακό Κέντρο Νέας Ιωνίας (Πατριάρχου Ιωακείμ 4). Ο χώρος βρίσκεται πολύ κοντά στον σταθμό Νέα Ιωνία του ηλεκτρικού. Θα προβληθεί βίντεο από ομιλίες και παρεμβάσεις του Γιώργου Δελαστίκ, ενώ θα γίνουν σύντομες παρεμβάσεις από συντρόφους και συνεργάτες του.
Αναδημοσιεύουμε τη κείμενο του Γιώργου Παυλόπουλου για τον δημοσιογράφο που σφράγισε την πορεία της εφημερίδας ΠΡΙΝ και ενέπνευσε δεκάδες δημοσιογράφους στη μαχόμενη δημοσιογραφία στο πλευρό των από κάτω…
Ο κομμουνιστής «διευθυντής» που σέβονταν και οι αστοί
Γράφει ο Γιώργος Παυλόπουλος στο ΠΡΙΝ
Αντίο σύντροφε
«Ο Γιώργος Δελαστίκ δεν ήταν μόνο ο διευθυντής του Πριν για σχεδόν τρεις δεκαετίες, αλλά και η αξεπέραστη ψυχή του, ο άνθρωπος που με το έργο του και το παράδειγμά του διεύρυνε τους ορίζοντες του ανεξάρτητου και επαναστάτη δημοσιογράφου στην εποχή μας. Ο Γιώργος μας ήταν μια ευγενική μορφή που συνέβαλε στη διαμόρφωση πλήθους μαχόμενων δημοσιογράφων», σημειώνει η συντακτική επιτροπή της εφημερίδας μας.
Το «βιογραφικό» του ήταν πλούσιο όσο λίγα, μάρτυρας και αυτό της τεράστιας προσωπικότητας και συνεισφοράς του. Αν και σπούδασε ηλεκτρολόγος μηχανικός στην Πάτρα, από το 1979 η δημοσιογραφία κέρδισε το ανήσυχο και τολμηρό μυαλό του. Μετά τα διαπιστευτήριά του στον Ριζοσπάστη, ακολούθησε μια μεγάλη διαδρομή που πέρασε από σειρά εφημερίδων και περιοδικών –Πρώτη, Παρόν, Επίκαιρα, Καθημερινή, Ελευθερία της Λάρισας, Έθνος– και από ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς –Δίαυλος 10, ΑΝΤ1 και Mega– ενώ υπήρξε και συγγραφέας πολλών βιβλίων.
Το μεγάλο –πολιτικό και δημοσιογραφικό– στοίχημα της ζωής του, όμως, το έπαιξε το 1989, πρωτοστατώντας τον Μάιο στην έκδοση του Πριν, αρχικά ως περιοδικού και στη συνέχεια ως εβδομαδιαίας εφημερίδας. Την ίδια χρονιά διαγράφηκε από το ΚΚΕ, διαφωνώντας με την υποταγή του κόμματος και της Αριστεράς στην αστική συναίνεση, όπως αυτή εκφράστηκε με τον σχηματισμό της συγκυβέρνησης Τζανετάκη — για να αποτελέσει στη συνέχεια ένα από τα ιδρυτικά στελέχη του Νέου Αριστερού Ρεύματος, στην Πολιτική Επιτροπή του οποίου εξελέγη επί πολλά χρόνια.
«Ο Γιώργος Δελαστίκ αφήνει βαρύ αποτύπωμα στη ζωή», συνδυάζοντας «την ευρύτητα πνεύματος με τη λαϊκότητα, την αταλάντευτη ταξικότητα με την αξιοπιστία, τη βαθιά κομματικότητα με το κριτικό και αναλυτικό πνεύμα», σημειώνει η ΣΕ.
Ο Γιώργος Δελαστίκ έβαλε πολύ ψηλά τον πήχη και γι’ αυτό θα μας λείψει ακόμη περισσότερο. Σαν δημοσιογράφος και δάσκαλος, σαν οδηγός στα δύσκολα και συμπαραστάτης, σαν φίλος με μια μεγάλη και ανοιχτή καρδιά.
Το Πριν ίσως να μην υπήρχε χωρίς τον Γιώργο Δελαστίκ. Ακόμη κι αν τελικά γεννιόταν σε εκείνη τη «ρωγμή του χρόνου», σαν ώριμο τέκνο της ανάγκης, της οργής και των καιρών, μέσα από τα συντρίμμια της κατάρρευσης και από τη μήτρα των μεγάλων ελπίδων για την κομμουνιστική επαναθεμελίωση και την απελευθέρωση που αρνήθηκαν να θαφτούν κάτω από αυτά, είναι εξαιρετικά αμφίβολο, εάν θα είχε καταφέρει να φτάσει ως εδώ. Τόσο μακριά, δηλαδή, ώστε σήμερα να βρίσκεται μια ανάσα από το φύλλο με αριθμό 1.500 και να κάνει σχέδια και όνειρα για ακόμη περισσότερα. Είναι αλήθεια ότι όλοι εμείς, εκείνο τον πρώτο συναρπαστικό καιρό, καμαρώναμε που μπορούσαμε να κυκλοφορούμε με το Πριν μας στην κωλότσεπη, έχοντας τον Δελαστίκ και όλη την ομάδα του μαζί μας. Δεν ξέραμε ή δεν θέλαμε να ξέρουμε τι θα ακολουθούσε. Πια είναι βέβαιο: Σε αυτόν, την πίστη του στον κοινό σκοπό και την ιστορική του αισιοδοξία οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, τούτο το επίτευγμα. Αυτή η «πληγή» στο σώμα του αστικού συστήματος εξουσίας και των καθεστωτικών ΜΜΕ που δεν λέει να κλείσει, αυτός ο αέρας της ελευθερίας και της ανταρσίας που επιμένει να φυσάει κόντρα στο σύστημα και τα φερέφωνά του.
Ο Γιώργος Δελαστίκ είχε πολλές ικανότητες, κάποιες μοναδικές. Δεν ήταν μόνο η φιλομάθεια και ευρυμάθειά του (και μάλιστα, χωρίς ποτέ να χρησιμοποιήσει Διαδίκτυο), που τον είχαν μετατρέψει κυριολεκτικά σε ζωντανή εγκυκλοπαίδεια και του διασφάλιζαν απέραντο σεβασμό στις τάξεις φίλων και εχθρών. Που ανάγκαζαν τους δημοσιογράφους στις διάφορες αποστολές να ζητούν πάντα τη γνώμη του, τους εκάστοτε κυβερνητικούς εκπροσώπους να του δίνουν πάντα τον λόγο και τους συνομιλητές του στα τηλεοπτικά πάνελ να το σκέφτονται πάντα προτού τον αμφισβητήσουν. Δεν ήταν μόνο οι τόσες (πόσες, αλήθεια;) ξένες γλώσσες που γνώριζε και μιλούσε, συνήθως άπταιστα, έστω κι αν ήταν αυτοδίδακτος, κάνοντάς μας να απορούμε με την επιμονή του και να ζηλεύουμε για την άνεση με την οποία τις μάθαινε. Που του έδιναν τη δυνατότητα να απευθύνεται στους κάθε λογής ξένους επίσημους στη μητρική τους γλώσσα προκαλώντας τους το πρώτο ξάφνιασμα και ανοίγοντας δρόμο για το δεύτερο, που ερχόταν με το περιεχόμενο της ερώτησης. Που του επέτρεπαν να «αλιεύει» κρίσιμες λεπτομέρειες, στις οποίες ελάχιστοι έδιναν σημασία.
Ο Γιώργος Δελαστίκ, στη μεγάλη διαδρομή του, ήταν κυρίως κάτι άλλο, που καταλάβαμε γρήγορα όσοι είχαμε την τύχη να συνεργαστούμε μαζί του και να τον έχουμε δάσκαλο. Ήταν αυτό που αποτυπώθηκε στην ικανότητά του να αναλύει και να συνθέτει με εξαιρετική ευκολία τα δεδομένα και τις εξελίξεις — δημιουργώντας ένα μοντέλο δημοσιογράφου ο οποίος επέμενε να είναι και λίγο… μηχανικός. Αρνούνταν να μείνει στο τώρα και τις εύκολες απαντήσεις και προσπαθούσε να πηγαίνει πολλά βήματα μπροστά, προβλέποντας τις κινήσεις των αντιπάλων «πριν» από τα γεγονότα. Αυτό τον βοηθούσε όχι μόνο να σχεδιάζει αποτελεσματικά τις δικές του κινήσεις, αλλά και να έχει ξεκάθαρη άποψη για τη γραμμή που, κατά τη γνώμη του, έπρεπε να ακολουθήσουν οι «δικοί» του, όλοι εμείς με τους οποίους θεωρούσε πως βρισκόταν στην ίδια πλευρά, προκειμένου να νικήσουμε. Την υποστήριζε, δε, σταθερά και αποφασιστικά, αδιαφορώντας πολλές φορές για τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε, για το εάν θα γινόταν δυσάρεστος ή θα του χρέωναν πράγματα τα οποία σε καμία περίπτωση δεν πίστευε ούτε και επεδίωκε.
Ο Γιώργος Δελαστίκ αντιμετώπιζε την πολιτική (εν μέρει και τη ζωή) σαν μια σκακιέρα και ο ίδιος υπήρξε, κατά γενική ομολογία, ένας από τους καλύτερους και πιο ικανούς παίκτες που πέρασαν από αυτήν. Το απέδειξε, άλλωστε, και με το άρθρο του που δημοσιεύτηκε στα τέλη του 2016 στην εφημερίδα μας, με το οποίο ανακοίνωνε «το αντίο ενός διευθυντή». Γνωρίζοντας και προβλέποντας πως πολλοί θα επιχειρούσαν να εκμεταλλευτούν πολιτικά (και μικρόψυχα) αυτή του την απόφαση, ξεκαθάρισε τα πράγματα από την αρχή: «Όχι, η απόφασή μου αυτή δεν υποδηλώνει με κανένα τρόπο “αγεφύρωτες διαφορές με τη γραμμή του ΝΑΡ”. Θα απογοητεύσω όσουν νόμισαν προς στιγμή ότι θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν πολιτικά τέτοιου είδους διάσταση απόψεων με την ηγεσία του ΝΑΡ». Και συνέχισε: «Όχι, επίσης, την παραίτησή μου δεν την επέβαλε κανείς, άμεσα ή έμμεσα. Κανείς, με άλλα λόγια, δεν προσπάθησε να επιβάλει την παραίτησή μου ως μέσο απαλλαγής από την παρουσία μου στην ηγεσία της εφημερίδας».
Ο Γιώργος Δελαστίκ ήταν απαιτητικός, αλλά απαιτούσε τα περισσότερα από τον εαυτό του. Εργαζόταν ακατάπαυστα, όπως αποδεικνύουν τα αμέτρητα άρθρα του, τα βιβλία του, οι δημόσιες παρεμβάσεις του, τα ταξίδια του, που για μεγάλο διάστημα πλήρωνε από την τσέπη του — «για να μην είμαι μακριά από τα γεγονότα», όπως μας είχε πει. Ήταν διευθυντής με τα όλα του, αλλά με μια μεγάλη διαφορά: Ήταν κομμουνιστής διευθυντής και το αποδείκνυε κάθε στιγμή, πάνω από όλα με την ίδια του τη ζωή και την επαγγελματική πορεία. Τόσο με αυτά που έκανε όσο και με αυτά που δεν έκανε, αρνούμενος πεισματικά τις ερινύες του συστήματος που επεδίωξε πολλές φορές να τον απορροφήσει και να τον αφομοιώσει — κάτι που πλήρωσε με δύο απολύσεις (Πρώτη και Καθημερινή). «Πρώτα από όλα, είχα πάντα το μέτωπο ψηλά – πράγμα ανεκτίμητης αξίας σε ένα βρόμικο επάγγελμα όπως η δημοσιογραφία», έχει πει ο ίδιος.
Ο Γιώργος Δελαστίκ ήταν, εκ φύσεως και πεποιθήσεως, βαθύτατα ευγενικός άνθρωπος. Μπορούσε, όμως, να «σκοτώσει» τον οποιονδήποτε με το γραπτό του, που τσάκιζε κόκκαλα. Πολλοί απορούσαν, λοιπόν, όταν τον έβλεπαν στην τηλεόραση ή τον άκουγαν στο ραδιόφωνο — μα είναι ο ίδιος άνθρωπος, που μιλά τόσο γλυκά; Πού να ήξεραν ότι ειδικά μπροστά στον φακό και το μικρόφωνο, οι χαμηλοί τόνοι και το κοστούμι με τη γραβάτα ήταν απλώς η… στολή εργασίας. Ότι οι στόχοι δεν άλλαζαν και τους πετύχαινε συνήθως με την πρώτη, προτού προλάβουν οι συνδαιτημόνες του να αντιδράσουν. Έτσι, είχε ήδη πάει τη συζήτηση εκεί που ήθελε και είχε στείλει το μήνυμα που επεδίωκε και μετά όλοι έτρεχαν να απαντήσουν και να σχολιάσουν, χωρίς πάντα να τα καταφέρνουν. Ακόμη και τώρα, άλλωστε, τους κυνηγούν σαν ερινύες κάποια από τα λόγια και τους χαρακτηρισμούς του, οι οποίοι έχουν γράψει ιστορία.
Να ποιος ήταν αυτός ο Γιώργος!