Το ρεπορτάζ από το ΑΠΕ
Η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες χώρες στον κόσμο, όπου οι πολίτες προτιμούν να ενημερώνονται για τις ειδήσεις από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (σε ποσοστό 71%) και ιδίως από το Facebook (60%), παρά από τις άλλες πιο παραδοσιακές πηγές ειδήσεων. Γενικότερα, τα online media χρησιμοποιούνται το 2018 στη χώρα μας ως πηγή ειδήσεων από μεγαλύτερο ποσοστό χρηστών (94%) από ό,τι η τηλεόραση (67%) και οι εφημερίδες (26%).
Αυτό προκύπτει από τη νέα «Έκθεση Ψηφιακών Ειδήσεων» (Digital News Report) του Ινστιτούτου Ρόιτερς για την Μελέτη της Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η έκθεση βασίζεται σε μια online δειγματοληπτική έρευνα της εταιρείας YouGov σε περίπου 74.000 ανθρώπους σε 37 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα ευρήματα για τη χώρα μας, η χρήση του Facebook για τις ειδήσεις εμφανίζει μικρή κάμψη 2% φέτος (σε 60% των ερωτηθέντων από 62% το 2016). Ακολουθούν σε δημοφιλία για ειδησεογραφική ενημέρωση το YouTube με 36% (αύξηση 4% έναντι του 2016), το Facebook Messenger 22% (αύξηση 5%), το Viber 14% (αύξηση 4%), το Twitter 13% (αμετάβλητο) και το Instagram 10% (αύξηση 4%).
Διαφαίνεται έτσι, αν και σε μικρότερο βαθμό, μια τάση παρόμοια με αυτή που επικρατεί διεθνώς: οι χρήστες σταδιακά απομακρύνονται από το Facebook και στρέφονται για τις ειδήσεις σε εναλλακτικές εφαρμογές (Messenger, Viber, Instagram, Snapchat κ.α.).
Όσον αφορά τις συσκευές από τις οποίες οι χρήστες έχουν πρόσβαση στις ειδήσεις, το 2018 το 70% χρησιμοποιούν σταθερό ή φορητό υπολογιστή (από 72% το 2016), το 60% «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο (από 47%) και το 29% υπολογιστή-ταμπλέτα (από 28%).
Οι μισοί (το 49%) μοιράζονται τις ειδήσεις που τους ενδιαφέρουν με άλλους μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ σχεδόν ένας στους τρεις (32%) προχωρά σε σχολιασμό των ειδήσεων μέσω αναρτήσεων κ.ά.
Σύμφωνα με την έκθεση, μεταξύ των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες), η συχνότερη χρήση σε εβδομαδιαία βάση για ειδησεογραφική ενημέρωση γίνεται από τον Σκάι (τηλεόραση και ραδιόφωνο) σε ποσοστό 57%. Ακολουθούν κατά σειρά τα κανάλια ΑΝΤ1 (45%), ALPHA (44%), STAR (31%) και ΕΡΤ (31%). Ένας στους δέκα Έλληνες αναφέρει ότι ενημερώνεται για τις ειδήσεις από ξένα μέσα (προηγούνται το BBC με 11% και το CNN με 9%).
Μεταξύ των online μέσων ως πηγών ειδήσεων προηγείται το Newsbomb.gr (34%) και ακολουθούν In.gr (26%), News247.gr (26%), Skai online (24%), Newsit.gr (24%), Tromaktiko (21%), Zougla.gr (20%), mixanitouxronou.gr (20%), Yahoo!News (19%), Newsbeast.gr (18%), iefimerida.gr (17%), Kathimerini online (16%), Proto Thema online (16%), Lifo.gr (16%) και Enikos.gr (16%).
Η εμπιστοσύνη των πολιτών στις ειδήσεις στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση, είναι μία από τις χαμηλότερες διεθνώς (μόνο 26%). Ως το μέσο με το μεγαλύτερο ποσοστό αξιοπιστίας αξιολογείται η «Καθημερινή» (5,99 σε μια κλίμακα από μηδέν έως 10), ενώ ακολουθούν η Real (5,87), o Alpha (5,86), το In.gr (5,85), o ANT1 (5,76), το «Βήμα» (5,73) και η «Εφημερίδα των Συντακτών» (5,7).
Δύο άλλα χαρακτηριστικά της Ελλάδας είναι ότι είναι μία από τις χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά χρηστών πρόθυμων να πληρώσουν συνδρομή για online μέσο ενημέρωσης (μόνο το 6%), αλλά και η πρώτη στον κόσμο χώρα σε ποσοστό χρηστών (42%) που χρησιμοποιούν ειδικά προγράμματα λογισμικού (adblockers) για να μπλοκάρουν τις διαφημίσεις στις συσκευές τους. Στην ηλικία κάτω των 35 ετών το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο (57%). Προφανώς οι Έλληνες έχουν έλλειμμα εμπιστοσύνης όχι μόνο απέναντι στις ειδήσεις, αλλά και στις διαφημίσεις…