Για να βάλουμε το θέμα του ΕΔΟΕΑΠ σε σωστές βάσεις θα πρέπει να κάνουμε την εξής παραδοχή. Όσα «χτίζουν» οι συντεχνίες είναι τόσο σταθερά για όσο οι συντεχνίες παραμένουν δυνατές. Και ο ΕΔΟΕΑΠ δεν ήταν τίποτε άλλο παρά το δημιούργημα μιας πάλαι ποτέ πολύ ισχυρής συντεχνίας. Μιας συντεχνίας που λειτούργησε μέσα σε ένα κλάδο, αυτόν των δημοσιογράφων, αποκλείοντας τον ίδιο τον κλάδο (για την ακρίβεια το μεγαλύτερο του κομμάτι) από τη συντεχνία.
Τώρα που η συντεχνία χάνει το δημιουργήμα της, προσπαθεί να κάνει που δεν έχει κάνει ποτέ και δεν θέλησε ποτέ να κάνει. Να παλέψει ως σωματείο αλλά…είναι αργά για δάκρυα… ΕΣΗΕΑ.
Έτσι με ηχηρές τυμπανοκρουσίες ανακοινώθηκε ότι την ενδεκάτη ώρα ανοίγουν οι πύλες της άλλοτε κραταιάς Ένωσης Συντακτών για τους εργαζόμενους στα site. Στα μέσα του 21ου αιώνα η συντεχνία των δημοσιογράφων ανακάλυψε ότι υπάρχει και διαδίκτυο και πως μάλιστα άνθρωποι που παράγουν δημοσιογραφικό έργο εργάζονται σε αυτό.
Η ΕΣΗΕΑ είπε σε αυτούς τους συναδέλφους που τόσα χρόνια την έβλεπαν να σφυρίζει αδιάφορα «δεν μπορούμε να συζητήσουμε τώρα τους ανύπαρκτους μισθούς σας, την ανασφάλιστη εργασία σας, τα εξοντωτικά σας ωράρια και την εξευτελιστική, πολλές φορές, δουλειά του αντιγραφέα, που καλείστε να κάνετε για τα αφεντικά σας. Ελάτε μαζί μας και κάποια στιγμή, κάπου στην πορεία, αν χρειαστεί θα τα δούμε όλα αυτά.».
Και κάποιοι συνάδελφοι θα μπορούσαν να παραβλέψουν το πως και γιατί εκείνοι ι που τους έκλειναν την πόρτα στα μούτρα για δεκαετίες, που δεν πάτησαν ούτε μισή φορά στα σαϊτ–γαλέρες, που δεν αναρωτήθηκαν πως και πάνω στις πλάτες ποιών, κάποιοι έφτασαν από την ανυπολυψία ενός μικρού σαϊτ να εμφανίζονται ως διαδικτυακοί όμιλοι–γίγαντες (έχοντας μάλιστα και το θράσος να γράφουν και κώδικες δεοντολογίας για την ποιοτική δημοσιογραφία στο διαδίκτυο), πως και γιατί λοιπόν όλοι αυτοί τώρα τους υποδέχονται με ανοιχτές αγκάλες. Θα μπορούσαν λοιπόν να τα παραβλέψουν όλα αυτά αν όντως το διαχρονικό τυράκι που προσφέρει η ΕΣΗΕΑ σε όσους γίνονται μέλη της, είχε ακόμη «γεύση».
Το τυράκι φυσικά αυτό λέγεται ΕΔΟΕΑΠ. Δικαίωμα πρόσβασης, δηλαδή, σε πολύ καλές (ακόμα και μέσα στην κρίση) παροχές σε υγεία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Αλλά ακόμα και σε αυτό η ΕΣΗΕΑ έχει κάνει τους υπολογισμούς της και ως μια καλή συντεχνία με συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία στην πρακτική «και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο» προσπαθεί στριμωγμένη σε μια γωνία να κάνει το κόλπο γκρόσο.
Ας δούμε πως.
Η ΕΣΗΕΑ γνωρίζει πως ο δρόμος της «σωτηρίας», για όσα μπορούν και θέλει να σωθούν, (πόρος, ΕΔΟΕΑΠ, γραφειάρες, αποζημειώσεις μελών Δ.Σ. κ.ά.) χρειάζεται «μπράτσα», δηλαδή μαζικότητα και όχι λιγοστούς εναπομείναντες που βαριεστημένα ασχολούνται με τα συνδικαλιστικά του κλάδου. Λίγοι και βαριεστημένοι είναι μιζέρια και ήττα, πολλοί και βαριεστημένοι όμως είναι δύναμη. Όποτε αποφάσισε την μαζική εγγραφή μελών.
Μαζική είπαμε; Ε, όχι και τόσο. Τα κριτήρια είναι τέτοια που η μαζικότητα χάθηκε κάπου στην πορεία. Κάτι ο ελιτισμός της συντεχνείας, κάτι ο φόβος του «κάτσε μην τελικά σωθούμε και μετά δεν έχουμε τι να τους κάνουμε», έφερε το σωματείο που βρίσκεται στην πιο μεγάλη του κρίση και ζητάει μέλη, να βάζει τόσες προϋποθέσεις που ζήτημα θα είναι αν από τους χιλιάδες εργαζόμενους στα σαϊτ καταφέρουν να γραφτούν μερικές δεκάδες. Το κορυφαίο είναι πως στο κομμάτι του κλάδου με αποδεδειγμένα την μεγαλύτερη εργασιακή εκμετάλλευση (μια απλή αναζήτηση στο μπλογκ μας θα σας πείσει), το «σωματείο» που αναζητά μέλη, απαιτεί από τα υποψήφια μέλη να φέρουν βεβαίωση εργοδότη (!) ότι εργάζονται ως δημοσιογράφοι.
Η ΕΣΗΕΑ ζητά από τα υποψήφια μέλη της τα οποία υποτίθεται θα προστατέψει απέναντι στους εργοδότες να πάνε να παρακαλέσουν αυτούς που για χρόνια τους είχαν είτε ανασφάλιστους, είτε με μπλοκάκι, είτε με «μαύρα», είτε (για τα μάτια του κόσμου) τους ασφάλιζαν ως «υπάλληλους γραφείου» γενικά και αόριστα, να τους επιτρέψουν να γραφτούν σε σωματείο.
Είπαμε μπορείς να ξεριζώσεις τους εργατοπατέρες από μια συντεχνία αλλά ποτέ δεν θα ξεριζώσεις την συντεχνία από τους εργατοπατέρες.
Πάμε τώρα και στο μεγάλο τυράκι, το δέλεαρ που προσέφερε μια ζωή η ΕΣΗΕΑ που έκανε τόσους να θέλουν να γραφτούν παρότι ξέραν την πικρή συνδικαλιστική αλήθεια. Την ένταξη στον ΕΔΟΕΑΠ. Στο ζήτημα του ΕΔΟΕΑΠ πλέον υπάρχουν τα εξής τινά. Παρά το ότι η Τρόικα έδωσε το «πράσινιο φως» επί της αρχής, για την συνέχιση ύπαρξης του ταμείου, το μέλλον και η βιωσιμότητα κρέμεται από μια κλωστή. Αυτό που παραδέχονται και οι ίδιοι οι συνδικαλιστές είναι πως χωρίς ουσιαστικά πόρο και με τις εργοδοτικές εισφορές σε χαμηλά επίπεδα, σε λίγα χρόνια, το ταμείο, θα ξαναβρίσκεται στο ίδιο σημείο.
Τα αφεντικά δεν θέλουν τον ΕΔΟΕΑΠ, όχι γιατί τους κοστίζει και πολλά αλλά γιατί ξέρουν ότι γκρεμίζοντας το Ταμείο, γκρεμίζουν ακόμα την συνδικαλιστική δομή (ακόμα και αυτή την σάπια). Αν τελικά αποδεχθούν την ύπαρξη του τότε ξέρουν ότι και πάλι θα έχουν κερδίσει μιας και θα έχουν εξασφαλίσει μικρότερες εισφορές. Εργοδοτικό win – win στις πλάτες χιλιάδων ασφαλισμένων. Επίσης κερδίζουν την συμμετοχή τους στο Ταμείο με τον διορισμό εργοδοτικού εκπροσώπου. Τώρα η αύξηση ή η μείωση των όποιων παροχών θα περνάει από το χέρι τους. Μπορούν να ασκήσουν πίεση πάνω σε ένα ολόκληρο κλάδο (που υποτίθεται πασχίζει να είναι ανεξάρτητος) όποτε το θέλουν και για οποιοδήποτε ζήτημα επιθυμούν. Μπορούν να ζορίζουν και να τάζουν κατά το δοκούν, βάσει των σκοπιμοτήτων τους. Είναι πασιφανές ότι δεν πρόκειται για σωτηρία αλλά για καταδίκη με αναστολή
Οι συνδικαλιστές μπορεί να δείχνουν την κυβέρνηση ως υπεύθυνη για την σημερινή κατάσταση αλλά οι ευθύνες τους είναι τεράστιες. Η ΕΣΗΕΑ κρατούσε καλά κλεισμένες τις πόρτες της σε νέα μέλη (εντός κι εκτός σάιτ) για χρόνια.
Λόγω της καταστατικής υποχρέωσης που απαγόρευε να έχεις προσβαση στον ΕΔΟΕΑΠ αν δεν είσαι μέλος της, η ΕΣΗΕΑ κρατούσε κλειστές και τις πόρτες του Ταμείου σε όλους εκείνους που τώρα καλεί να γίνουν μέλη της. Απέκρυπτε μάλιστα με μεγάλη σπουδή και επιμέλεια απόφαση του Αρείου Πάγου (για την ύπαρξη της οποίας έγινε αναφορά από μέλη του Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ σε πρόσφατη συνεδρίαση του Μεικτού Συμβουλίου), σύμφωνα με την οποία οι δημοσιογράφοι δεν υποχρεούνται να είναι μέλη της ΕΣΗΕΑ για να γραφτούν στον ΕΔΟΕΑΠ. Και αυτό, αν ισχύει, είναι κάτι το παντελώς αισχρό τόσο συνδικαλιστικά, ταξικά αλλά και ανθρώπινα. Το να αρνείται μια δράκα ανθρώπων το δικαίωμα σε εργαζόμενους να έχει το δικαίωμα επιλογής σε ιατροφαρμακευτική φροντίδα και περίθαλψή και μάλιστα την στιγμή που ήξεραν ότι λόγω της ανασφάλιστης εργασίας, εκατοντάδες συνάδελφοι ήταν χωρίς καμία προστασία.
Χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι η ένταξη σε ένα σωματείο είναι σπουδαίο βήμα για την προστασία του εργαζόμενου, πρέπει να επισημάνουμε όλα τα παραπάνω για να καταστήσουμε απολύτως σαφές πως η ΕΣΗΕΑ δεν επιθυμεί να εγγράψει νέα μέλη γιατί ξαφνικά οι συνδικαλιστικοί ταγοί άρχισαν να νοιάζονται για τους εργαζόμενους στα σαϊτ. Η ΕΣΗΕΑ θέλει να σώσει εαυτόν ακόμα κι αν δεν καταφέρει να σώσει το καμάρι της (βλ. ΕΔΟΕΑΠ) και για να το κάνει αυτό είναι διατεθειμένη να χρησιμοποιήσει τα πιο νέα μέλη της (τους εργαζόμενους στα sites) ως ύστατο μοχλό πίεσης προς τους εργοδότες.
Η λύση που προκρίνεται για τον ΕΔΟΕΑΠ είναι προφανές πως αφορά μόνο το σύντομο παρόν, σε λίγα χρόνια θα ξαναγίνεται η ίδια ακριβώς συζήτηση και με χειρότερους όρους. Η ΕΣΗΕΑ καλεί όλους κι όλες να ψηφίσουν έναν ωμό εκβιασμό, χωρίς εναλλακτικό επίδικο. Κι το εκβιαστικό δίλημμα «ή ψηφίζουμε ή πεθαίνουμε» ήρθε ακριβώς ως απόρροια μιας μεθοδευμένης στάσης που έφερε την κατάσταση στο χείλος του γκρεμού, ώστε μετά να δεχτείς να πιαστείς απ’ όπου μπορείς για να σωθείς! Ακόμη κι από το σχοινί που θα σε κρεμάσουν.
Όσο η ΕΣΗΕΑ παραμένει συντεχνία, όσο η έγνοια της είναι μόνο η αυτοσωτηρία της, όσο είτε θα αγνοεί χιλιάδες συναδέλφους, είτε θα του χρησιμοποιεί νέτα σκέτα τότε κανένα οικοδόμημα, συνδικαλιστικό ή άλλο δεν θα μπορέσει να σταθεί απέναντι στη νομοτελειακή απληστία των αφεντικών και ό,τι αυτή συνεπάγεται για όλους μας.
Οι συνάδελφοι εντός και εκτός της ΕΣΗΕΑ ξέρουν όμως πολύ καλά πια, ότι αυτό που χρειάζεται για να μπορέσουμε κάποια στιγμή να έχουμε τουλάχιστον ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, με συλλογικές συβάσεις, εργασιακά δικαιώματα και συνδικαλισμό που δεν γίνεται πίσω από κλειστές πόρτες, είναι ένα σωματείο που θα αποτελείται από τους ίδιους και όχι από ισόβιους αντιπροσώπους. Ένα σωματείο που θα μάχεται, θα διεκδικεί και θα κερδίζει. Ένα σωματείο βάσης από όλους για όλους.
