Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης: Η μεθόδευση, η παύση, η λύση
Της Λίνας Αλεξίου
στη huffingtonpost
Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης είναι Ανεξάρτητη Αρχή συνταγματικά κατοχυρωμένη και αποκλειστικά αρμόδια, ανάμεσα στα άλλα, για τις τηλεοπτικές άδειες. Αυτή η αρμοδιότητα αμφισβητήθηκε από την παρούσα κυβέρνηση, παρά την κατακραυγή των πολλών και έγκυρων συνταγματολόγων. Όπως θα έχουν σχεδόν οι πάντες αντιληφθεί, η αμφισβήτηση αυτή που είναι ευθέως αντίθετη με το Σύνταγμα υπηρετεί τον στόχο της κυβέρνησης να δώσει αυτή, δια του υπουργού Επικρατείας, τις άδειες, περιορίζοντας τον αριθμό τους σε τέσσερις (άρα τέσσερα κανάλια εθνικής εμβέλειας), με διαδικασίες πρωτοφανείς και αδιαφανείς.
Η Ανεξάρτητη Αρχή (το ΕΣΡ) γνωρίζει πως το τηλεοπτικό φάσμα, όπως έχει αυτή τη στιγμή «χωρά» δεκαέξι (16) τηλεοπτικά κανάλια υψηλής ευκρίνειας και εθνικής εμβέλειας, στο μέλλον και περισσότερα.
Προς τι λοιπόν ο περιορισμός τους σε τέσσερα, με επίκληση μιας δήθεν μελέτης ενός Ινστιτούτου της Φλωρεντίας, που σαφώς πληρώθηκε για να γνωμοδοτήσει αυτό που η κυβέρνηση ήθελε;
Ο λόγος είναι πλέον καθαρός. Τόσο η αντισυνταγματική αχρήστευση του ΕΣΡ όσο και ο περιορισμός των τηλεοπτικών καναλιών στοχεύουν στον απόλυτο έλεγχο του τηλεοπτικού τοπίου από την κυβέρνηση. Η δημιουργία ολιγοπωλίου στην τηλεόραση διευκολύνει αυτόν τον έλεγχο. Ο στόχος αυτός έρχεται σε κραυγαλέα αντίθεση τόσο προς τις αρχές του πλουραλισμού στην πληροφόρηση, όσο και προς τις κοινοτικές οδηγίες που αποτελούν εθνικό δίκαιο.
Η μεθόδευση
Το πρώτο και σημαντικό βήμα που έπρεπε να γίνει για να προχωρήσει στην επίτευξη του σκοπού της η κυβέρνηση ήταν να θέσει εκτός -με αντισυνταγματικό τρόπο- της διαδικασίας αδειοδότησης το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Και αυτό έκανε με χονδροειδέστατο τρόπο. Επί δύο και πλέον μήνες, το καλοκαίρι του 2015, ο υπουργός Επικρατείας διετείνετο ψευδώς ότι υπάρχει νόμιμη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΣΡ.
Η αλήθεια είναι ότι το Δ.Σ., αν και ελλιπές ως προς τον αριθμό των μελών του, λειτουργούσε απολύτως νόμιμα εν απαρτία (Ν.4325/11.05.2015).
Ο υπουργός Επικρατείας και η κυβέρνηση τάχα το αγνοούσαν; Ή μήπως αγνοούσαν ότι το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής στο οποίο απευθύνθηκαν τους απάντησε ομοφώνως και εγγράφως (17.08.2015) ότι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΣΡ λειτουργεί νόμιμα και διότι τα υφιστάμενα μέλη του με προγενέστερο νόμο (Ν. 4055/2012), που κρίνεται συνταγματικός, η θητεία τους έχει παραταθεί μέχρι τη συμπλήρωση οκταετίας;
Όμως μπροστά στον σκοπό καμία νομιμότητα και συνταγματικότητα δεν υπολογίζει ο υπουργός. Αμετάθετος στόχος για να πάρει στα χέρια του την αδειοδότηση των καναλιών είναι ο εξοβελισμός του μεγίστου συνταγματικού εμποδίου: του ΕΣΡ.
Η Ανεξάρτητη Αρχή (το ΕΣΡ) γνωρίζει πως το τηλεοπτικό φάσμα, όπως έχει αυτή τη στιγμή «χωρά» δεκαέξι (16) τηλεοπτικά κανάλια υψηλής ευκρίνειας και εθνικής εμβέλειας, στο μέλλον και περισσότερα.
Η παύση
Ακριβώς επειδή λόγω της σπουδαιότητας του ρόλου του το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης έχει συνταγματική θωράκιση, πουθενά στη νομοθεσία δεν υπάρχει πρόβλεψη παύσης εν ενεργεία μελών του παρά μόνο για σοβαρό ποινικό αδίκημα. Συνεπώς τα τέσσερα εν ενεργεία και εν απαρτία μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δε μπορεί να παυθούν. Αυτό που βεβαίως μπορεί να γίνει για να είναι πλήρης η σύνθεση του είναι να επιλεγούν από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής άλλα τρία μέλη.
Αντ΄ αυτού ο ακάθεκτος κατά του ΕΣΡ υπουργός Επικρατείας και η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή παύουν αιφνιδιαστικά και αντισυνταγματικά τα τρία από τα τέσσερα εν ενεργεία μέλη του! Ο δρόμος ανοίγει; Πώς θ’ ανοίξει όταν μεθοδεύονται άλλα κι άλλα για την επιλογή του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΣΡ, όπου ξεφεύγοντας εντελώς από την αρχή της ανεξαρτησίας των υποψηφίων μελών, προτείνεται ως νέος Πρόεδρος σύμβουλος του Πρωθυπουργού και στέλεχος τους ΣΥΡΙΖΑ και μέλη άλλα γνωστά ονόματα του ιδίου κόμματος. Καθώς προσκρούει στην αντίδραση της αντιπολίτευσης, ο υπουργός Επικρατείας παίρνει αυτός ενδόξως (!) την αρμοδιότητα για τις άδειες, που ανήκει αποκλειστικά στο ΕΣΡ.
Έτσι φτάσαμε στη σημερινή τραγελαφική κατάσταση του «Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει» -κατά τη γνωστή λαϊκή θυμοσοφική έκφραση, πρωτοφανή στα ευρωπαϊκά χρονικά.
Η λύσηλύση.
Υπάρχει λύση; Ασφαλώς υπάρχει: Η αυτονόητη επιστροφή στη νομιμότητα, με κατάργηση όλων των αντισυνταγματικών μεθοδεύσεων που ξεκινούν από την παύση των εν ενεργεία μελών του ΕΣΡ.
Υ.Γ. Για την ιστορία, σημειώνω ότι τα παυθέντα μέλη του ΕΣΡ που φυσικά δεν επιτρέπεται να φύγουν αν δε συγκροτηθεί νέο Διοικητικό Συμβούλιο, συνεχίζουν να λειτουργούν μαζί με το ειδικό επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό της Αρχής. Από τον περασμένο Οκτώβριο που «παύθηκαν» έχουν σχηματίσει και κατηγοριοποιήσει περισσότερους από 400 φακέλους παραβάσεων της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας, δικτυώσεων και μεταβιβάσεων. Για όλες αυτές τις υποθέσεις δε μπορεί να ληφθούν αποφάσεις.